Co warto wiedzieć o oliwie z oliwek przed pierwszym zakupem?
Czym jest oliwa z oliwek?
Oliwa z oliwek to jeden z najstarszych i najcenniejszych tłuszczów roślinnych, zdobywający popularność na całym świecie. Pozyskiwana jest z oliwek – owoców drzewa oliwnego, które rośnie głównie w basenie Morza Śródziemnego. W zależności od sposobu ekstrakcji oraz pochodzenia, oliwa z oliwek może mieć różnorodne właściwości i zastosowania.
Rodzaje oliwy z oliwek
Extra Virgin
Oliwa z oliwek extra virgin (EVOO) to najwyższa jakość oliwy z oliwek. Jest tłoczona na zimno, co pozwala zachować jej naturalne składniki odżywcze oraz intensywny smak. Charakteryzuje się bardzo niską kwasowością (poniżej 0,8%) i jest bogata w przeciwutleniacze. Extra virgin najlepiej sprawdza się w surowej formie – w sałatkach, dipach, czy do pieczywa.
Virgin
Virgin olive oil również tłoczona jest na zimno, jednak jej jakość jest nieco niższa niż extra virgin. Kwasowość może wynosić do 2%. Oliwa virgin nadaje się zarówno do spożycia na surowo, jak i do krótkiego, delikatnego smażenia.
Pure oraz Light
Pure olive oil i light olive oil to produkty rafinowane, często mieszane z niewielką ilością oliwy extra virgin dla poprawienia smaku. Mimo że są one stabilne termicznie i mogą być używane do smażenia, to proces rafinacji usuwa większość składników odżywczych i smakowych.
Na co zwrócić uwagę przy zakupie oliwy z oliwek?
Poziom kwasowości
Kwasowość oliwy to kluczowy wskaźnik jej jakości. Im niższa kwasowość, tym wyższa jakość oliwy. Najlepsza oliwa posiada kwasowość poniżej 0,8%. Informacje na temat kwasowości powinny być widoczne na etykiecie produktu.
Certyfikaty i oznaczenia
Oznaczenia takie jak DOP (Denominazione di Origine Protetta) lub PDO (Protected Designation of Origin) świadczą o tym, że oliwa pochodzi z określonego regionu i spełnia rygorystyczne normy jakościowe. Warto również zwrócić uwagę na certyfikaty ekologiczne.
Data tłoczenia i termin przydatności
Świeżość oliwy z oliwek ma ogromny wpływ na jej smak oraz wartości odżywcze. Najlepiej, gdy oliwa jest spożywana w ciągu roku od daty tłoczenia. Unikaj oliwy, która zbliża się do końca terminu przydatności.
Jak poprawnie przechowywać oliwę z oliwek?
Oliwa z oliwek jest wrażliwa na światło, tlen i temperaturę. Przechowuj ją w ciemnym, chłodnym miejscu, z dala od źródeł ciepła i bezpośredniego światła słonecznego. Optymalną temperaturą przechowywania jest 15-18°C. Najlepiej, gdy jest przechowywana w butelkach z ciemnego szkła, co chroni przed szkodliwym wpływem światła.
Korzyści zdrowotne oliwy z oliwek
Składniki odżywcze
Oliwa z oliwek jest bogatym źródłem jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, które są korzystne dla zdrowia serca. Zawiera również witaminę E, polifenole, przeciwutleniacze oraz inne związki bioaktywne.
Właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne
Dzięki wysokiej zawartości polifenoli, oliwa z oliwek wykazuje działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne, co może przeciwdziałać procesom starzenia oraz zmniejszać ryzyko wielu chorób przewlekłych, takich jak choroby serca czy nowotwory.
Wspomaganie trawienia
Oliwa z oliwek wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego, poprawiając perystaltykę jelit i pomagając w absorpcji witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, takich jak witamina A, D, E i K.
Porady kulinarno-praktyczne z oliwą z oliwek
Oliwa na zimno
Oliwa z oliwek extra virgin jest idealna do spożywania na zimno. Dodaj ją do sałatek, dipów, past czy jako dodatek do pieczywa. Smakuje wyśmienicie, a jednocześnie dostarcza cennych składników odżywczych.
Smażenie na oliwie
Choć wiele osób unika smażenia na oliwie z oliwek, obawa przed jej niższą temperaturą dymienia jest często przesadzona. Oliwa typu pure lub light, charakteryzująca się wyższą stabilnością termiczną, nadaje się doskonale do smażenia. Extra virgin można używać do krótkiego oraz średniego smażenia.
Pieczenie z oliwą
Oliwa z oliwek jest także świetnym dodatkiem do wypieków. Używaj jej do pieczenia chleba, ciast, czy nawet kruchych ciasteczek. Doda nie tylko wyjątkowego smaku, ale także zdrowej wartości.
Podsumowanie
Zakup pierwszej butelki oliwy z oliwek może wydawać się skomplikowany, ale zrozumienie podstawowych różnic między jej rodzajami oraz zwrócenie uwagi na szczegóły jakościowe, takie jak kwasowość, daty oraz certyfikaty, znacznie ułatwi wybór. Pamiętaj również o odpowiednim przechowywaniu oliwy, aby jak najdłużej cieszyć się jej pełnym smakiem i korzystnymi właściwościami zdrowotnymi.
Ciesz się bogactwem smaku i zdrowotnymi korzyściami płynącymi z używania oliwy z oliwek w swojej kuchni!