Czy oliwa z oliwek nadaje się do długiego przechowywania? – praktyczny poradnik
Czym jest oliwa z oliwek?
Oliwa z oliwek to tłuszcz roślinny pozyskiwany z owoców drzewa oliwnego. Stanowi nieodłączny składnik diety śródziemnomorskiej i jest ceniona nie tylko za swój smak, ale także walory zdrowotne. Często używamy jej do sałatek, dań na zimno, a także do lekkiego duszenia lub smażenia na małym ogniu.
Wielu z nas zastanawia się jednak, czy oliwa z oliwek nadaje się do długiego przechowywania, jak długo zachowuje swoje właściwości i jakie są wyznaczniki jej świeżości. Na te i inne pytania odpowiadamy w poniższym poradniku.
Czy oliwa z oliwek się psuje?
Proces oksydacji i jego wpływ na jakość
Oliwa z oliwek, jak każdy naturalny tłuszcz, ulega degradacji w kontakcie z powietrzem, światłem czy wysoką temperaturą. Proces ten nazywamy oksydacją (utlenianiem) i prowadzi on do pogorszenia smaku oraz potencjalnej utraty cennych składników odżywczych. Chociaż oliwa nie pleśnieje jak inne produkty spożywcze, może zjełczeć, czyli nabrać nieprzyjemnego, gorzkiego posmaku.
Termin przydatności do spożycia
Na większości opakowań znajdziemy datę przydatności do spożycia – zazwyczaj od 12 do 24 miesięcy od momentu butelkowania. Warto jednak pamiętać, że świeżość oliwy zależy również od warunków przechowywania oraz rodzaju opakowania.
Czynniki wpływające na trwałość oliwy z oliwek
Właściwe przechowywanie oliwy pozwala zachować jej aromat, smak i wartości zdrowotne na dłużej. Oto najważniejsze aspekty, które warto mieć na uwadze:
Światło
Długotrwałe narażenie na światło przyspiesza proces oksydacji. Właśnie dlatego butelki oliwy z oliwek mają zazwyczaj ciemne szkło – doskonale chroni ono zawartość przed szkodliwym oddziaływaniem promieni UV.
Temperatura
Oliwę najlepiej przechowywać w chłodnym, zacienionym miejscu o temperaturze nieprzekraczającej 18–20°C. Unikajmy kuchennych półek znajdujących się obok piekarnika lub kuchenki, ponieważ wyższa temperatura znacząco skraca trwałość produktu.
Powietrze
Utlenianie przyspiesza także kontakt oliwy z powietrzem. Po każdym użyciu butelkę należy szczelnie zamknąć. Wybierając opakowania, warto rozważyć butelki z mniejszym otworem i dobrze przylegającym korkiem.
Rodzaj opakowania
Szklane, ciemne butelki to najlepszy wybór do przechowywania oliwy. Plastikowe pojemniki są mniej szczelne i mogą wpływać na smak oleju przy dłuższym kontakcie. Często spotyka się również metalowe puszki – one także dobrze zabezpieczają oliwę przed światłem.
Jak rozpoznać świeżość oliwy?
Nie zawsze data na opakowaniu jest gwarantem wysokiej jakości produktu. Sprawdź, czy Twoja oliwa nadal nadaje się do użycia!
Zapach
Świeża oliwa pachnie świeżymi oliwkami, czasem wyczuwalne są nuty trawy, migdałów czy ziół. Nieprzyjemny, jełki aromat świadczy o tym, że produkt jest już nieświeży.
Smak
Delikatny, owocowy posmak przeplatany lekką goryczką i pikantnością – to znak, że oliwa zachowała swoje cechy. Jeżeli po skosztowaniu wyczuwasz nieprzyjemną gorycz lub kwaskowatość, lepiej jej nie używaj.
Barwa
Barwa oliwy nie zawsze jest miarodajna, ponieważ zależy od odmiany oliwek i stopnia dojrzałości. Jednak zmętnienie lub wyraźna zmiana koloru mogą sugerować pogorszenie jakości.
Praktyczne porady przechowywania oliwy z oliwek
Gdzie przechowywać oliwę?
Najlepiej trzymać ją w spiżarni lub szafce z dala od źródeł ciepła. Jeżeli korzystasz z oliwy codziennie, warto wylać część do małej, ciemnej karafki, a większy zapas przechowywać w nienaruszonym opakowaniu.
Jak długo można trzymać otwartą butelkę?
Otwarta butelka oliwy zachowuje świeżość przez 2–3 miesiące, choć przy optymalnych warunkach dobra jakość może utrzymać się nawet do pół roku. Warto jednak kupować mniejsze opakowania, jeśli używasz jej sporadycznie.
Czy oliwę należy przechowywać w lodówce?
Nie jest to konieczne i może powodować mętnienie lub krystalizację, które wprawdzie nie są szkodliwe, ale utrudniają użycie produktu. Po wyjęciu z chłodu oliwa wróci do swojego naturalnego stanu.
Oliwa z oliwek na dłużej – najważniejsze wnioski
- Właściwie przechowywana oliwa z oliwek może zachować świeżość nawet do 2 lat od daty butelkowania.
- Główne czynniki wpływające na trwałość to: światło, temperatura, dostęp powietrza i rodzaj opakowania.
- Wybieraj oliwę w ciemnych, szklanych butelkach i trzymaj ją w chłodnym, ciemnym miejscu.
- Sprawdzaj świeżość oliwy przed użyciem, zwracając uwagę na zapach i smak.
- Unikaj kupowania dużych pojemników, jeśli oliwa nie jest szybko zużywana.
Dzięki tym prostym wskazówkom zachowasz pełnię smaku i wartości odżywczych swojej oliwy przez długi czas!