Jak rozpoznać najczęstsze fałszerstwa oliwy z oliwek i jak ich unikać podczas zakupów?

Dlaczego fałszowanie oliwy z oliwek stało się powszechne?

Oliwa z oliwek, zwłaszcza odmiana extra virgin, jest ceniona za swoje walory smakowe i prozdrowotne właściwości. Wysoka cena oraz stale rosnący popyt sprawiły jednak, że stała się ona łakomym kąskiem dla nieuczciwych producentów. Fałszowanie oliwy z oliwek należy dziś do najczęstszych praktyk oszustw żywnościowych w Europie i na świecie.

Zafałszowana oliwa to produkt, który może zawierać tańsze oleje roślinne (np. słonecznikowy, sojowy), niższej jakości oliwę lub też mieszanki różnych rodzajów oliwy. Często stosuje się też dodatki poprawiające kolor czy smak, tak by trudniej było wykryć oszustwo przeciętnemu konsumentowi.

Najpopularniejsze metody fałszowania oliwy z oliwek

Mieszanie z tańszymi olejami roślinnymi

To najstarszy i najpowszechniejszy sposób fałszowania. Zamiast czystej oliwy z pierwszego tłoczenia, w butelce znajdziemy mieszankę z mniej wartościowymi olejami roślinnymi, których cena jest o wiele niższa. Taki produkt nie tylko traci prozdrowotne właściwości, ale bywa też mniej smaczny i aromatyczny.

Mieszanie różnych gatunków oliwy

Kolejną praktyką jest mieszanie oliwy extra virgin z gorszymi gatunkami, takimi jak oliwa z wytłoków oliwnych (pomace oil) czy tańsze oliwy pochodzące z innych krajów. Choć opakowanie będzie mówiło o „extra virgin”, w rzeczywistości produkt nie spełnia tej normy.

Dodawanie barwników i sztucznych aromatów

Nieuczciwi producenci często stosują naturalne lub sztuczne barwniki, by uzyskać charakterystyczną, zielonkawą barwę prawdziwej oliwy. Podobnie bywa z aromatami, które mają oszukać zmysły konsumenta.

Jak rozpoznać fałszowaną oliwę z oliwek?

Analiza etykiety – na co zwrócić uwagę?

1. Poziom szczegółowości informacji

• Sprawdzaj, czy na butelce podano jednoznacznie kraj pochodzenia. Najlepsze oliwy podają nie tylko kraj, ale często i region oraz tłocznię.
• Jeśli na etykiecie występuje napis „mixed EU olive oils” lub „olive oils of European Union origin”, oznacza to mieszankę oliw z różnych krajów.

2. Certyfikaty i oznaczenia jakości

• Szukaj oznaczeń takich jak DOP (Denominazione di Origine Protetta), IGP (Indicazione Geografica Protetta), które gwarantują pochodzenie i jakość produktu.
• Warto zwrócić uwagę, czy oliwa posiada certyfikat ekologiczny bądź inny znak kontroli jakości.

3. Data tłoczenia i termin przydatności

• Najlepsze oliwy zawierają na etykiecie datę zbioru i tłoczenia, a nie tylko datę przydatności do spożycia. Świeżość ma ogromne znaczenie dla smaku i wartości odżywczych.

Wygląd i rodzaj opakowania

• Najlepsza oliwa sprzedawana jest w ciemnych, szklanych butelkach lub puszkach – chroni to przed działaniem światła i utlenianiem. Przezroczyste butelki sprzyjają pogorszeniu jakości oraz szybszemu jełczeniu tłuszczów.
• Unikaj plastikowych opakowań – dobrej jakości oliwa nie powinna być pakowana w plastik.

Cena – czy tanio może oznaczać dobrze?

• Wysokiej jakości oliwa extra virgin z pewnością będzie droższa. Jeśli cena za litr jest podejrzanie niska, istnieje spora szansa, że produkt został zafałszowany. Warto pamiętać, że proces produkcji dobrej oliwy jest kosztowny i nie idzie w parze z podejrzanie niską ceną.

Test organoleptyczny w domu

Zapach

Prawdziwa oliwa extra virgin powinna mieć wyraźny, świeży aromat – można wyczuć nuty trawy, jabłka, ziół, czasem też lekko ostry zapach przypominający zielone oliwki.

Smak

Warto spróbować oliwy samodzielnie: powinna być delikatnie gorzka i pikantna w smaku, a zarazem przyjemnie owocowa. Te cechy świadczą o wysokiej zawartości polifenoli odpowiedzialnych za prozdrowotne właściwości.

Kolor

Kolor oliwy nie jest najlepszym wyznacznikiem jakości – może być zielony, złocisty, a nawet żółty. Wielu producentów fałszuje właśnie barwę, by nadać produktowi „właściwy” wygląd.

Jak unikać fałszowanej oliwy podczas zakupów?

Wybieraj sprawdzone sklepy i marki

Dokonując zakupów, wybieraj uznanych producentów oraz sklepy, które dbają o jakość oferowanych produktów – specjalistyczne delikatesy, sklepy ze zdrową żywnością, czy lokalne sklepiki sprowadzające oliwę prosto od wytwórców. Dopytuj o źródło oliwy, a w razie wątpliwości poproś o dowód autentyczności.

Nie daj się nabrać na bajońskie obietnice

Unikaj produktów z etykietami sugerującymi wyjątkowe właściwości, jeśli nie stoją za nimi żadnej wyraźne certyfikaty lub dowody pochodzenia. Uważaj na hasła reklamowe typu „100% Italiano”, jeśli firma jest anonimowa i nie daje się ustalić źródła produktu.

Kupuj małe ilości, testuj nowe marki

Na początku warto kupić mniejsze butelki, by przetestować smak oraz zapach. To pozwoli uniknąć rozczarowania, jeśli trafi się na mieszankę bądź oliwę gorszej jakości.

Śledź rankingi i opinie

W internecie można znaleźć wiele rankingów i recenzji oliw z oliwek. Warto korzystać z opinii innych konsumentów, zwłaszcza tych, które wskazują na konkretne partie, marki oraz miejsca zakupu.

Podsumowanie

Fałszowanie oliwy z oliwek to wciąż realny problem, ale z odpowiednią wiedzą możemy go łatwo unikać. Kluczem jest świadomy wybór – analiza etykiety, test organoleptyczny, wybór sprawdzonych sklepów oraz zwracanie uwagi na cenę i jakość opakowania. Prawdziwa oliwa extra virgin wynagrodzi nas intensywnym smakiem, aromatem i bogactwem zdrowotnych składników. Kupując uważnie, zyskujemy nie tylko na smaku, ale i na zdrowiu całej rodziny.