Jak używać oliwy z oliwek w kuchni
Dlaczego warto używać oliwy z oliwek?
Właściwości zdrowotne
Oliwa z oliwek jest nie tylko smacznym dodatkiem do potraw, ale również jednym z najzdrowszych tłuszczów, jakie możemy stosować w diecie. Jest bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, które korzystnie wpływają na serce i układ krążenia. Regularne spożywanie oliwy z oliwek może przyczynić się do obniżenia poziomu złego cholesterolu (LDL) oraz poprawy profilu lipidowego.
Antyoksydanty
Oliwa z oliwek zawiera również liczne antyoksydanty, w tym witaminę E oraz polifenole, które działają przeciwzapalnie i mogą chronić komórki przed uszkodzeniami. Spożywanie oliwy z oliwek może wspomagać organizm w walce z chorobami przewlekłymi, takimi jak choroby serca, cukrzyca typu 2 i nowotwory.
Różne rodzaje oliwy z oliwek
Oliwa extra virgin
Oliwa extra virgin (extra vergine) to najwyższa jakość oliwy z oliwek. Jest tłoczona na zimno, co pozwala zachować wszystkie jej wartości odżywcze, smak i aromat. Ten rodzaj oliwy jest idealny do dań na zimno, np. sałatek, dipów czy jako dodatek do pieczywa.
Oliwa virgin
Oliwa virgin również powstaje z pierwszego tłoczenia, ale może zawierać nieco więcej kwasów tłuszczowych niż oliwa extra virgin. Można ją używać w podobny sposób jak oliwę extra virgin, chociaż jest nieco mniej delikatna w smaku.
Oliwa z wytłoków oliwnych
Oliwa z wytłoków oliwnych (pomace) jest produktem niższej jakości, który powstaje z pozostałości po tłoczeniu oliwy extra virgin i virgin. Jest rafinowana i można ją używać do smażenia oraz pieczenia, gdzie intensywny smak oliwy z oliwek nie jest pożądany.
Kulinarne zastosowania oliwy z oliwek
Smażenie i duszenie
Oliwa z oliwek nadaje potrawom niepowtarzalny smak i aromat. Choć niektórzy obawiają się smażenia na oliwie, ponieważ uważają, że jest ona zbyt delikatna, oliwa extra virgin ma stosunkowo wysoki punkt dymienia (około 190–210°C). Dzięki temu doskonale nadaje się do krótkiego smażenia, np. na patelni. Warto jednak unikać jej przy długotrwałym smażeniu w głębokim tłuszczu.
Smażenie krótko czasowe
Oliwa z oliwek jest idealna do krótkiego smażenia warzyw, mięsa oraz owoców morza. Dodaje potrawom lekkość i wyrazisty smak. Aby uniknąć gorzenia oliwy, należy smażyć na średnim ogniu i kontrolować temperaturę.
Duszenie
Duszenie w oliwie z oliwek to świetny sposób na przygotowywanie zdrowych i smacznych dań. Oliwa extra virgin wprowadza do potraw głęboki aromat i wzbogaca smak warzyw oraz mięs. Duszone potrawy zachowują większą ilość witamin i minerałów niż te, które są smażone.
Dressingi i marynaty
Oliwa z oliwek jest niezastąpiona w przygotowywaniu dressingów oraz marynat. Jej delikatny smak doskonale komponuje się z różnorodnymi ziołami, przyprawami i sokami cytrusowymi.
Przykładowy dressing do sałatki
Prosty, ale smaczny dressing można przygotować z następujących składników:
- 3 łyżki oliwy extra virgin
- 1 łyżka soku z cytryny
- 1 łyżeczka musztardy Dijon
- Sól i pieprz do smaku
Wystarczy wymieszać wszystkie składniki, a następnie polać nimi ulubioną sałatkę.
Marynowanie mięsa
Oliwa z oliwek jest idealna do marynowania mięsa przed grillowaniem lub pieczeniem. Do przygotowania prostej marynaty potrzebujesz:
- 1/4 szklanki oliwy extra virgin
- 2 ząbki czosnku, drobno posiekane
- 1 łyżeczka suszonego tymianku
- 1 łyżeczka rozmarynu
- Sól i pieprz do smaku
Marynuj mięso przez co najmniej 2 godziny, a najlepiej przez całą noc, aby wszystkie smaki dobrze się przegryzły.
Pieczenie
Oliwa z oliwek również świetnie sprawdza się przy pieczeniu. Można nią smarować warzywa, mięsa i ryby przed włożeniem ich do piekarnika. Dzięki temu dania stają się bardziej soczyste i aromatyczne.
Pieczone warzywa
Aby przygotować pieczone warzywa, wystarczy pokroić ulubione warzywa, np. marchewki, ziemniaki, cukinię czy paprykę. Następnie skropić je oliwą z oliwek, dodać ulubione zioła i przyprawy, a następnie piec w rozgrzanym piekarniku (około 200°C) przez 25-30 minut.
Podsumowanie
Oliwa z oliwek to wszechstronny składnik, który powinien znaleźć się w każdej kuchni. Jej liczne zalety zdrowotne i bogaty smak czynią ją niezastąpioną w codziennym gotowaniu. Od smażenia, przez duszenie, aż po pieczenie, oliwa z oliwek ma mnóstwo zastosowań, które pozwalają wzbogacić naszą dietę w wartościowe składniki odżywcze. Pamiętajmy, aby wybierać oliwę najwyższej jakości i cieszyć się jej dobroczynnym wpływem na nasze zdrowie i samopoczucie.