Jak unikać kupowania podróbek oliwy z oliwek? Najpopularniejsze błędy podczas zakupu
Problem podróbek oliwy z oliwek na rynku
Oliwa z oliwek, zwłaszcza ta extra virgin (EVOO), to jeden z najcenniejszych produktów kuchni śródziemnomorskiej. Niestety, jej popularność sprawia, że staje się częstym celem fałszerzy. Według raportów Unii Europejskiej, nawet kilkadziesiąt procent oliwy obecnej na sklepowych półkach może być podróbką lub produktem o znacznie gorszej jakości niż deklaruje producent. Aby nie dać się oszukać, warto wiedzieć, jakich błędów unikać podczas zakupu i na co zwrócić uwagę przy wyborze tego szlachetnego tłuszczu.
Najpopularniejsze błędy podczas zakupu oliwy
Brak wiedzy na temat kategorii oliwy
Pierwszym i najważniejszym błędem jest brak znajomości rodzajów oliwy z oliwek. W sklepach spotkasz:
- Extra Virgin Olive Oil (EVOO): najwyższy stopień jakości, tłoczona na zimno, niefiltrowana, o kwasowości poniżej 0,8%.
- Virgin Olive Oil: także tłoczona na zimno, lecz o kwasowości wyższej – od 0,8% do 2%.
- Oliwa z oliwek (Olive Oil, Pure Olive Oil): mieszanka rafinowanej i niewielkiej ilości oliwy z pierwszego tłoczenia, czasami znacznie gorsza jakościowo.
- Pomace Olive Oil: najniższej jakości, pozyskiwana z wytłoków przy użyciu rozpuszczalników.
Kupując oliwę, warto zawsze szukać na etykiecie oznaczenia „extra virgin”, gdyż to ona ma najwięcej cennych składników.
Skupianie się wyłącznie na cenie
Często konsumenci ulegają pokusie i wybierają najtańszą oliwę. Jednak produkcja prawdziwej EVOO jest kosztowna, dlatego zbyt niska cena powinna wzbudzić czujność. Odpowiednia cena za litr dobrego produktu zaczyna się zwykle od około 30-40 zł.
Niezwracanie uwagi na pochodzenie
Wielu klientów nie analizuje dokładnie kraju pochodzenia oliwy. Oryginalna oliwa extra virgin powinna pochodzić z jednego kraju (najlepiej regionu), a jeszcze lepiej — jednej konkretnej farmy czy producenta. Etykiety z napisem „wyprodukowano w Unii Europejskiej” lub „mieszanka oliw z UE i spoza UE” to często wyznacznik mieszanek o niepewnej jakości.
Ignorowanie etykiety i braku informacji
Prawidłowa etykieta powinna uwzględniać:
- Nazwę producenta i adres
- Kraj/region pochodzenia (Single Estate lub DOP/ChNP – Chroniona Nazwa Pochodzenia)
- Rodzaj oliwy: extra virgin, virgin itd.
- Termin ważności i data zbioru oliwek, nie tylko data przydatności do spożycia. Im świeższa oliwa, tym lepsze jej walory smakowe i zdrowotne.
Wybór oliwy w jasnych butelkach lub plastikowych opakowaniach
Oliwa nie lubi światła i ciepła. Prawdziwa extra virgin powinna być przechowywana i sprzedawana w ciemnych, najlepiej szklanych butelkach. Plastik może wchodzić w reakcje z tłuszczem, a transparentne opakowania przepuszczają światło, co prowadzi do szybszego utleniania i pogorszenia smaku oraz wartości odżywczych.
Rady, które pomogą uniknąć podróbek oliwy
Szukaj certyfikatów i oznaczeń jakości
Wybieraj oliwę oznaczoną jako DOP (Denominazione di Origine Protetta), PDO (Protected Designation of Origin) lub ChNP (Chroniona Nazwa Pochodzenia). Oznaczają one, że oliwa pochodzi z kontrolowanych obszarów produkcyjnych i spełnia rygorystyczne normy jakości.
Kupuj oliwę u sprawdzonych dostawców
Najbezpieczniej jest kupować oliwę w renomowanych sklepach delikatesowych, bezpośrednio od importerów lub podczas podróży po krajach śródziemnomorskich – wprost z lokalnych gospodarstw. W supermarketach także można znaleźć dobre produkty, ale wymaga to większej czujności i znajomości producentów.
Sprawdź wygląd, smak i zapach (jeśli to możliwe)
Prawdziwa oliwa powinna mieć głęboki, świeży smak z nutą trawy, ziół, czasem lekko owocową lub pikantną. Barwa waha się od żółtej do intensywnie zielonej, ale nie jest jedynym wyznacznikiem jakości. Najważniejszy jest aromat — podróbki są często „płaskie” w smaku i pozbawione charakterystycznej goryczki.
Najczęstsze techniki fałszowania oliwy z oliwek
Mieszanie z tańszymi olejami
Podstawową metodą podrabiania oliwy jest mieszanie jej z tańszymi olejami roślinnymi, np. słonecznikowym czy sojowym, czasem także z gorszej jakości oliwą rafinowaną.
Stare oliwy sprzedawane jako świeże
Nieuczciwi producenci sprzedają starszą, zwietrzałą oliwę jako świeżo tłoczoną, co jest szkodliwe dla smaku i wartości prozdrowotnych produktu.
Fałszowanie kraju czy regionu pochodzenia
Chwyt marketingowy polegający na sugerowaniu, że oliwa pochodzi z Włoch lub Grecji, gdy tymczasem jest mieszanką oliw z różnych krajów, często gorszej jakości.
Jak przeprowadzić domowy test oliwy?
Prosty sposób na sprawdzenie oliwy
Oliwa, która po kilku godzinach w lodówce zaczyna gęstnieć i mętnieć, prawdopodobnie nie jest rozcieńczona tańszymi olejami. Nie jest to test superprecyzyjny, ale daje pewien obraz — oleje z oliwy szybciej tężeją w niskiej temperaturze niż np. rzepakowy czy słonecznikowy.
Ocena sensora: smak, aromat i konsystencja
Spróbuj porównać smak, zapach i teksturę z uznaną oliwą pochodzącą z pewnego źródła, np. przywiezioną z zakupu bezpośrednio u producenta. Różnicę zwykle wyczujecie natychmiast.
Podsumowanie – jak nie dać się nabrać na podróbki oliwy z oliwek?
Podsumowując, kluczem do wyboru wysokiej jakości oliwy z oliwek jest rozwaga oraz świadoma analiza etykiety, kraju pochodzenia i rodzaju produktu. Nie sugeruj się wyłącznie ceną, unikaj zakupów wątpliwych butelek w jasnych opakowaniach i sięgaj po produkty renomowanych producentów. Pamiętaj: prawdziwa oliwa extra virgin to inwestycja w zdrowie i smak Twojej kuchni — unikaj podróbek, a Twoje potrawy zachwycą nie tylko Ciebie, ale także Twoich bliskich!