Jaka oliwa z oliwek sprawdzi się najlepiej w sałatkach i gotowaniu na zimno?

Co wyróżnia oliwę z oliwek?

Oliwa z oliwek to jeden z najważniejszych składników kuchni śródziemnomorskiej. Ceni się ją nie tylko za wyjątkowy smak, ale także za dobroczynny wpływ na zdrowie. Bogactwo antyoksydantów, kwasów tłuszczowych jednonienasyconych i witamin sprawia, że świetnie sprawdza się jako baza do dressingów czy składnik potraw podawanych na zimno.

Chociaż na półkach sklepowych znajdziemy różne rodzaje oliw, nie każda będzie odpowiednia do każdego zastosowania. Szczególnie przy gotowaniu bez obróbki cieplnej, warto przyjrzeć się jakości oliwy i jej walorom smakowym.

Rodzaje oliwy z oliwek – czym się różnią?

Extra virgin olive oil – oliwa extra vergine

Najwyższej jakości oliwa z pierwszego tłoczenia, czyli extra vergine (extra virgin olive oil), uzyskiwana jest bez użycia chemikaliów i wysokich temperatur. Charakteryzuje się niską kwasowością (poniżej 0,8%) i zachowuje najwięcej składników odżywczych oraz aromatów.

To właśnie ona jest polecana do spożywania na zimno, czyli do sałatek, dressingów, chłodnych sosów i dipów. Jej smak potrafi być wyrazisty, delikatnie gorzkawy lub pikantny, w zależności od odmiany i regionu pochodzenia oliwek.

Virgin olive oil – oliwa virgin

Podobnie jak extra vergine, uzyskiwana mechanicznie, lecz ma nieco wyższą kwasowość i mniej wyrazisty smak. Stosuje się ją raczej do gotowania lub smażenia, choć również nadaje się do zimnych potraw. Jednak jeśli zależy nam na pełni aromatu, lepszym wyborem będzie extra vergine.

Pure (rafionowana) oliwa z oliwek

To produkt rafinowany, pozbawiony wielu cennych składników odżywczych i substancji smakowych. Z reguły wykorzystywany jest do smażenia i pieczenia, gdzie aromat nie odgrywa kluczowej roli. Nie jest rekomendowana do sałatek ani zimnych dań.

Jak wybrać najlepszą oliwę do sałatek i potraw na zimno?

Skup się na jakości

Podstawową zasadą wyboru oliwy do sałatek jest wybieranie produktów oznaczonych jako “extra virgin olive oil”. Tylko taki produkt gwarantuje świeżość i najwięcej korzystnych właściwości zdrowotnych.

Kilka wskazówek dotyczących zakupu:

• Wybieraj oliwę w ciemnych szklanych butelkach lub metalowych puszkach. Światło słoneczne szybko niszczy wartości odżywcze oliwy.
• Zwracaj uwagę na pochodzenie. Doskonałe oliwy produkuje się m.in. we Włoszech, Grecji, Hiszpanii i Chorwacji.
• Szukaj daty tłoczenia, a nie tylko przydatności do spożycia. Najlepsza oliwa to ta jak najświeższa.
• Zwróć uwagę na oznaczenia D.O.P., I.G.P., które świadczą o pochodzeniu i jakości produktu.

Smak ma znaczenie

Oliwy z oliwek extra vergine różnią się od siebie walorami smakowymi – od delikatnych i owocowych po wyraźnie gorzkie, pikantne, z nutami trawiastymi lub migdałowymi. Warto próbować produktów z różnych krajów i regionów, aby znaleźć ten najbardziej odpowiadający naszym upodobaniom.

Dla lekkich sałatek (np. z rukolą, pomidorem, mozzarellą) wybierz oliwę o delikatnym, świeżym smaku. Jeśli przygotowujesz danie o wyrazistym charakterze (np. grecką sałatkę z fetą czy dania z pieczoną papryką), możesz sięgnąć po oliwę o bardziej intensywnym, pikantnym aromacie.

Wartość żywieniowa oliwy z oliwek

Regularne spożywanie oliwy z oliwek zamiast tłuszczów zwierzęcych sprzyja utrzymaniu prawidłowego poziomu cholesterolu, wspiera pracę serca i układu nerwowego. Jej obecność w diecie zmniejsza także ryzyko wystąpienia wielu przewlekłych chorób.

Pamiętaj, że podgrzewanie oliwy powoduje częściową utratę jej dobroczynnych właściwości – dlatego najzdrowsza jest właśnie na zimno!

Praktyczne wskazówki: jak używać oliwy w kuchni na zimno?

Sposoby zastosowania oliwy z oliwek extra vergine

• Dressing do sałatek: połącz z octem balsamicznym, cytryną, musztardą czy ziołami.
• Klasyczna bruschetta: skrop grzankę świeżą oliwą, dodaj pomidory i bazylię.
• Dipy i sosy: świetna baza do pesto czy hummusu.
• Marynowanie serów i warzyw: wydobywa smak składników i wydłuża ich świeżość.
• Galerie warzywne: polej wybrane warzywa odrobiną oliwy i posyp ziołami.

Przechowywanie

Oliwę przechowuj w szczelnie zamkniętej butelce, w chłodnym i zacienionym miejscu. Unikaj kontaktu ze światłem i powietrzem, które mogą przyspieszyć proces jełczenia.

Najczęściej zadawane pytania

Czy oliwa z oliwek extra vergine nadaje się tylko do zimnych dań?

Może być używana także do delikatnego podsmażania, ale jej walory smakowe i zdrowotne najlepiej wykorzystać właśnie w potrawach podawanych na zimno.

Czy warto zwracać uwagę na certyfikaty jakości?

Zdecydowanie tak. Oznaczenia typu D.O.P. czy I.G.P., a także nagrody w prestiżowych konkursach oliw gwarantują wysoką klasę produktu.

Czy oliwa zmienia smak sałatki?

Tak, i to w wyjątkowo pozytywny sposób! Dobrze dobrana oliwa może wydobyć i podkreślić smak warzyw, serów oraz innych składników.

Podsumowanie

Jeśli chcesz przygotowywać wyśmienite sałatki i chłodne przekąski, postaw na wysokiej jakości oliwę z oliwek extra virgin. Szukaj świeżych, aromatycznych produktów, wybieraj właściwie przechowywane oliwy z renomowanych regionów i eksperymentuj z różnymi profilami smakowymi. Dzięki temu Twoje potrawy nabiorą nowego, zdrowego wymiaru, a Ty będziesz cieszyć się smakiem i korzyściami płynącymi z najlepszych tłuszczów roślinnych.