Jakie są najczęstsze błędy przy wyborze oliwy z oliwek? Porady dla kupujących

Dlaczego warto wiedzieć, jak wybrać oliwę z oliwek?

Oliwa z oliwek uchodzi za jeden z najzdrowszych tłuszczów na świecie i jest podstawą kuchni śródziemnomorskiej. Jej liczne właściwości zdrowotne oraz wyborny smak przyczyniły się do ogromnego wzrostu popularności tego produktu także w Polsce. Jednak kupując oliwę, łatwo popełnić kilka podstawowych błędów, które mogą przekreślić korzyści zdrowotne płynące z jej spożywania, a także rozczarować smakiem i aromatem. Wybór dobrej jakości oliwy nie jest skomplikowany, jeśli zna się kluczowe zasady i unika najczęściej popełnianych błędów podczas zakupów.

Błąd nr 1: Zwracanie uwagi tylko na cenę

Powszechnym błędem wielu kupujących jest kierowanie się wyłącznie ceną. Tymczasem dobrej klasy oliwa z oliwek nie należy do produktów najtańszych. Zbyt niska cena często świadczy o niskiej jakości surowcu lub długim okresie przechowywania. Tanie oliwy mogą pochodzić z mieszanek z kilku krajów, być długo przechowywane w nieodpowiednich warunkach czy nawet mieszane z innymi rodzajami olejów. Cena jest wskazówką, ale nie jedynym parametrem!

Na co zwrócić uwagę zamiast ceny?

• Skład: im krótszy, tym lepszy. Dobrą oliwę poznasz po braku dodatków i mieszanych olejów.
• Kraj pochodzenia: najlepiej wybierać oliwę pochodzącą z jednego kraju oraz regionu.
• Certyfikaty i oznaczenia (np. DOP, IGP): świadczą o autentyczności produktu.

Błąd nr 2: Lekceważenie rodzaju oliwy

Na sklepowych półkach znajdziesz różne rodzaje oliwy – od “extra virgin”, poprzez “virgin”, aż po “pure” i “lampante”. Najwięcej walorów zdrowotnych i smakowych ma oliwa extra virgin, czyli z pierwszego tłoczenia na zimno, a jej kwasowość nie przekracza 0,8%.

Najważniejsze oznaczenia oliwy z oliwek

• Extra Virgin (EVOO) – najwyższa jakość, tłoczona na zimno, niska kwasowość.
• Virgin – tłoczona na zimno, ale o wyższej kwasowości i słabszym smaku.
• Pure/Olive Oil – mieszanki różnych rodzajów oliw, zwykle pozbawione aromatu i wartości odżywczych.
• Pomace – najniższej jakości, tłoczona chemicznie z wytłoków oliwnych.

Kupując oliwę do sałatek czy spożycia na zimno, zawsze wybieraj EVOO. Pozostałe rodzaje sprawdzą się głównie do smażenia, choć nawet tam nieraz lepiej sięgnąć po inne tłuszcze.

Błąd nr 3: Ignorowanie daty przydatności i warunków przechowywania

Oliwa z oliwek traci swoje właściwości pod wpływem czasu, światła oraz temperatury. Niekorzystne warunki przechowywania powodują utlenianie i jełczenie tłuszczu.

Jak czytać etykietę?

• Data zbioru/produkcji – im świeższa oliwa, tym lepiej.
• Data ważności – oliwa powinna być spożyta najlepiej w ciągu roku od zbioru.
• Warunki przechowywania – najlepsza oliwa sprzedawana jest w ciemnych butelkach, przechowywana w temperaturze 10-20°C, z dala od światła i ciepła.

Unikaj oliwy oferowanej w przezroczystych butelkach, wystawionych na promieniowanie słoneczne.

Błąd nr 4: Pomijanie kraju i regionu pochodzenia

Często konsumenci nie zwracają uwagi na pochodzenie oliwy. Wielu producentów korzysta z surowców z kilku krajów i regionów, mieszając je w jedną butelkę. Takie mieszanki z reguły mają niższą jakość i trudniej kontrolować ich skład.

Dlaczego region pochodzenia ma znaczenie?

Oliwa z oliwek uzyskiwana z jednej geograficznej lokalizacji cechuje się typowym dla tego miejsca smakiem oraz zwykle wyższą jakością. Poszukuj na etykiecie takich oznaczeń jak “produced and bottled in…”, “DOP”, “IGP” (chronione oznaczenia geograficzne).

Błąd nr 5: Brak znajomości i doceniania aromatu oraz smaku

Wielu kupujących wybiera oliwę “na ślepo” – bez sprawdzenia aromatu i smaku produktu. Tymczasem prawdziwa, wysokiej klasy oliwa powinna posiadać wyrazisty, wytrawny i złożony bukiet oraz lekką goryczkę i pikantność. To właśnie te cechy świadczą o zawartości wartościowych polifenoli.

Jak przetestować oliwę?

Jeśli masz możliwość – spróbuj oliwy przed zakupem. Warto próbować różnych rodzajów i marek, by znaleźć swój ulubiony smak.

Porady praktyczne dla kupujących oliwę z oliwek

1. Wybieraj butelki z ciemnego szkła

Chronią oliwę przed światłem, które przyspiesza proces utleniania i pogarsza jej jakość. Unikaj plastikowych opakowań lub przezroczystych butelek.

2. Szukaj informacji o dacie zbioru

Im młodsza oliwa, tym więcej posiada związków odżywczych i charakterystyczny smak. Jeśli etykieta nie podaje daty zbioru, wybierz produkt o jak najdłuższej dacie przydatności.

3. Kupuj mniejsze ilości

Świeża oliwa smakuje najlepiej. Lepiej kupić mniejszą butelkę dobrej jakości i zużyć ją w kilkanaście tygodni niż przechowywać duże opakowanie przez dłuższy czas.

4. Zwracaj uwagę na kraj i region

Wybieraj oliwy z renomowanych regionów – Toskanii, Andaluzji, Krety czy Prowansji. Sprawdzaj, czy producent podaje konkretny region pochodzenia.

5. Unikaj mieszanek

Jeśli zależy Ci na najczystszej formie produktu, unikaj oliw z napisem “mixture of olive oils of European Union origin” czy “blended from oils of…”.

Podsumowanie

Wybór oliwy z oliwek nie musi być trudny, jeśli zwrócisz uwagę na najczęściej popełniane błędy. Naucz się czytać etykiety, doceniaj świeżość, region pochodzenia oraz wybieraj sprawdzonych producentów i renomowane marki. Dobra oliwa to inwestycja w zdrowie i smak Twojej kuchni – warto poświęcić chwilę na świadomy wybór!