Jakie są najważniejsze różnice między oliwą filtrowaną a niefiltrowaną
Czym jest oliwa filtrowana i niefiltrowana?
Oliwa z oliwek, uznawana na całym świecie za jeden z najzdrowszych tłuszczów roślinnych, występuje w kilku wariantach. Największą popularnością cieszą się dwa typy: oliwa filtrowana oraz niefiltrowana, znana również jako „olio nuovo” lub oliwa dziewicza. Obydwie powstają w pierwszych etapach tłoczenia oliwek, ale różnią się dalszym sposobem obróbki. Zrozumienie tych różnic pomoże świadomie wybrać produkt najlepiej pasujący do Twoich potrzeb kulinarnych i zdrowotnych.
Proces produkcji: podstawowa różnica
Filtrowana oliwa z oliwek
Oliwa filtrowana powstaje przez oddzielenie większych cząstek stałych (mikroskopijnych fragmentów oliwek, osadów i niewielkiej ilości wody roślinnej) przy użyciu metod mechanicznych, najczęściej filtracji papierowej lub bawełnianej. Dzięki temu uzyskiwany jest klarowny, stabilny olej, o dłuższym okresie przydatności do spożycia i jednolitej konsystencji.
Niefiltrowana oliwa z oliwek
Niefiltrowana oliwa nie przechodzi procesu oczyszczania. Zawiera cząstki miąższu i niewielką ilość osadu, które nadają jej mętny wygląd oraz bardziej „zielony”, intensywny smak. Oliwa tego typu jest płynem żywym – jej właściwości i smak mogą się zmieniać już po kilku tygodniach lub miesiącach od wyprodukowania.
Najważniejsze różnice między oliwą filtrowaną a niefiltrowaną
Rodzaj oliwy decyduje o jej cechach sensorycznych, właściwościach zdrowotnych i przeznaczeniu kulinarnym. Oto najważniejsze aspekty, które warto rozważyć:
Smak i aromat
Oliwa filtrowana
- Jest delikatniejsza w smaku.
- Ma bardziej subtelny, stonowany aromat oliwek.
- Doskonale nadaje się do długotrwałego przechowywania, ponieważ smak pozostaje stabilny przez wiele miesięcy.
Oliwa niefiltrowana
- Charakteryzuje się intensywnym, wyrazistym smakiem z lekką goryczką i pikantnością.
- Jej aromat jest bogatszy, owocowy z akcentami świeżych oliwek.
- Smak może zmieniać się wraz z upływem czasu oraz pod wpływem kontaktu z powietrzem.
Wygląd i konsystencja
- Filtrowana: Przejrzysta, klarowna, o jednolitej konsystencji i kolorze zmieniającym się od zielono-złocistego po żółty.
- Niefiltrowana: Zawiesista i mętna, widoczny naturalny osad na dnie butelki i mogące się rozwarstwiać cząsteczki miąższu.
Składniki odżywcze
Zawartość polifenoli i antyoksydantów
Przeciętnie, oliwa niefiltrowana ma nieco większą zawartość polifenoli, antyoksydantów oraz witamin, ponieważ część cennych składników odżywczych obecna jest właśnie w drobinkach miąższu. Jednak z upływem czasu te związki mogą się utleniać, zwłaszcza jeśli oliwa przechowywana jest nieprawidłowo.
Trwałość i podatność na zepsucie
- Oliwa filtrowana: Usunięcie korpuskularnych resztek sprawia, że jest mniej podatna na psucie i wytrącanie się niepożądanych posmaków. Może być przechowywana przez kilka miesięcy bez większych strat jakości.
- Oliwa niefiltrowana: Zawarte w niej drobinki miąższu mogą powodować szybsze psucie się produktu, a proces fermentacji niewielkich ilości wody sprzyja powstawaniu nieprzyjemnych nut aromatycznych. Najlepiej spożywać ją w ciągu kilku tygodni do maksymalnie kilku miesięcy po zbiorach.
Wpływ na zdrowie
Oba rodzaje oliwy są bardzo zdrowe i dostarczają cennych tłuszczów jednonienasyconych, witaminy E oraz polifenoli. Jednak delikatne różnice dotyczące zawartości bioaktywnych substancji sprawiają, że niefiltrowana oliwa uchodzi za odrobinę bardziej wartościową – szczególnie, gdy jest bardzo świeża.
Zastosowanie w kuchni
Do czego najlepiej wykorzystać?
Oliwa filtrowana
Jest uniwersalna – możesz jej używać zarówno do smażenia, jak i do sałatek, marynat czy wypieków. Dzięki klarowności nie wpływa na wygląd potraw, nie pozostawia osadu na dnie talerza, a jej łagodny smak nie zaburza kompozycji kulinarnych.
Oliwa niefiltrowana
Idealnie sprawdza się jako dodatek na zimno: do pieczywa, bruschetty, świeżych sałatek, zup kremów czy jako wykończenie gotowych dań. Intensywny smak i aromat mogą zdominować delikatniejsze potrawy – to wybór dla smakoszy doceniających głęboki charakter oliwy. Nie jest polecana do smażenia ze względu na większą zawartość drobinek mogących się przypalać.
Przechowywanie
- Oliwa filtrowana: Przechowuj w ciemnej, szczelnie zamkniętej butelce z dala od ciepła i światła.
- Oliwa niefiltrowana: Wymaga jeszcze większej troski – najlepiej spożyć ją w krótkim czasie i przechowywać w chłodnym, ciemnym miejscu.
Na co zwracać uwagę kupując oliwę?
- Sprawdź datę tłoczenia i termin przydatności.
- Kupuj oliwę z zaufanego źródła.
- W przypadku oliwy niefiltrowanej, najlepiej wybierać produkty świeże, butelkowane niedługo po zbiorach.
Podsumowanie
Różnice między oliwą filtrowaną a niefiltrowaną dotyczą przede wszystkim smaku, aromatu, wyglądu oraz trwałości produktu. Oliwa niefiltrowana zachwyca intensywnością i bogactwem wartości odżywczych, ale wymaga szybszej konsumpcji i ostrożniejszego przechowywania. Z kolei oliwa filtrowana to bezpieczny wybór dla każdego, kto ceni delikatność, długą trwałość i uniwersalność zastosowania w kuchni. Ostateczny wybór zależy więc od Twoich indywidualnych preferencji smakowych i kulinarnych potrzeb.