Jakie są podstawowe rodzaje oliwy z oliwek – od extra virgin do pomace
Wprowadzenie do oliwy z oliwek
Oliwa z oliwek od wieków uznawana jest za jeden z najzdrowszych tłuszczów roślinnych. Jej szerokie zastosowanie w kuchni sprawia, że warto znać różne rodzaje i ich właściwości. Oliwy różnią się nie tylko smakiem, ale i właściwościami zdrowotnymi. W tym artykule przybliżymy podstawowe typy oliwy z oliwek od extra virgin aż po pomace.
Oliwa z oliwek extra virgin (extra virgin olive oil)
Czym jest oliwa extra virgin?
Oliwa z oliwek extra virgin, często oznaczana skrótem EVOO, to najwyższej jakości oliwa, która pochodzi z pierwszego tłoczenia na zimno. Wówczas oliwki są miażdżone w mechaniczny sposób bez wykorzystania chemikaliów i wysokich temperatur. To sprawia, że EVOO zachowuje najwięcej wartości odżywczych oraz subtelny, bogaty smak.
Właściwości zdrowotne
Oliwa extra virgin jest źródłem cennych przeciwutleniaczy, takich jak polifenole, które działają przeciwzapalnie. Jest również bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, które wspomagają zdrowie serca i układu krążenia.
Zastosowanie w kuchni
Ze względu na swoje walory smakowe, EVOO idealnie nadaje się do sałatek, sosów oraz pieczywa. Można jej używać również do smażenia, jednak najlepiej stosować ją w niższych temperaturach.
Oliwa z oliwek virgin (virgin olive oil)
Charakterystyka oliwy virgin
Oliwa virgin to również produkt uzyskiwany z pierwszego tłoczenia, jednak jej jakość jest nieco niższa niż w przypadku extra virgin. Wciąż jest to oliwa mechanicznie tłoczona bez dodatku chemikaliów, choć jej zawartość kwasów tłuszczowych może być nieco wyższa.
Wartości odżywcze
Podobnie jak EVOO, oliwa virgin zachowuje znaczną ilość przeciwutleniaczy i korzystnych tłuszczów jednonienasyconych, choć na nieco niższym poziomie.
Przeznaczenie kulinarne
Nadaje się do sałatek, dań warzywnych oraz pieczenia. Można również używać jej do lekkiego smażenia, choć w tym przypadku warto zwrócić uwagę na temperaturę.
Oliwa z pierwszego tłoczenia (first cold pressed olive oil)
Definicja i proces produkcji
Oliwa z pierwszego tłoczenia to najbardziej tradycyjny sposób produkcji oliwy. Oznacza to, że była tłoczona na zimno bez użycia ciepła ani chemikaliów. Termin ten często stosowany jest wymiennie z extra virgin, choć obejmuje także inne odmiany oliwy tłoczonej na zimno.
Korzyści zdrowotne i smakowe
Tak tłoczona oliwa zatrzymuje pełnię smaku i wartości odżywczych, oferując korzystne właściwości dla zdrowia, podobne do oliwy extra virgin.
Oliwa z oliwek rafinowana (refined olive oil)
Proces rafinacji
Rafinowana oliwa z oliwek jest produktem, który przeszedł proces oczyszczania przy użyciu chemikaliów lub ciepła. Usuwa to niepożądane smaki i zapachy, ale również obniża ilość przeciwutleniaczy i innych korzystnych związków.
Wartość odżywcza
Oliwa rafinowana ma mniej zdrowotnych właściwości w porównaniu do oliwy extra virgin czy virgin. Jednak jest wciąż lepszym wyborem niż wiele innych tłuszczów roślinnych dostępnych na rynku.
Sposoby użycia
Ze względu na neutralny smak i wysoką temperaturę dymienia, oliwa rafinowana jest idealna do smażenia i pieczenia. Świetnie nadaje się również do przygotowywania potraw, gdzie intensywny smak oliwy nie jest pożądany.
Oliwa z wytłoków z oliwek (pomace olive oil)
Co to jest oliwa pomace?
Oliwa z wytłoków, znana również jako pomace, jest produktem najniższej jakości uzyskiwanym z pozostałości po pierwszym tłoczeniu oliwek. Proces produkcji obejmuje ekstrakcję przy użyciu wysokiego ciśnienia i chemikaliów.
Wartość odżywcza
Pomace zawiera znacznie mniej przeciwutleniaczy i korzystnych związków w porównaniu do oliw jakości extra virgin i virgin. Jest również uboższa w składniki odżywcze.
Przeznaczenie
Oliwa pomace jest używana głównie do smażenia w wysokich temperaturach oraz w przemyśle spożywczym. Ze względu na swój neutralny smak i korzystną cenę, może być również używana w większych ilościach do gotowania.
Podsumowanie
Oliwa z oliwek to niezwykle wszechstronny produkt, którego różne rodzaje sprawdzą się w różnych zastosowaniach kulinarnych. Wybór odpowiedniego rodzaju oliwy zależy od indywidualnych preferencji smakowych oraz celów zdrowotnych. Oliwa extra virgin oferuje najwięcej korzyści zdrowotnych i wyjątkowy smak, oliwa virgin jest doskonała na co dzień, a rafinowana i pomace znajdują zastosowanie przy smażeniu i w przemyśle spożywczym. Wiedza na temat rodzajów oliwy z oliwek pozwala lepiej zrozumieć ich właściwości i świadomie wybierać produkt najlepiej dopasowany do naszych potrzeb.