Na co zwracać uwagę kupując oliwę z oliwek pierwszy raz? Praktyczne wskazówki dla początkujących

Oliwa z oliwek – symbol kuchni śródziemnomorskiej

Oliwa z oliwek w ostatnich latach na stałe zagościła w polskich kuchniach. Stanowi podstawę zdrowych potraw, nadaje niepowtarzalny smak i jest uznawana za jeden z najważniejszych składników diety śródziemnomorskiej. Jednak szeroka oferta dostępna w sklepach może przytłoczyć zarówno tych, którzy pierwszy raz mają przed sobą zakup oliwy, jak i osoby, które chcą świadomie wybierać produkty dobrej jakości.

W poniższym poradniku podpowiadamy, na co szczególnie zwrócić uwagę, jeśli chcesz dobrze wybrać oliwę z oliwek, uniknąć popularnych błędów i cieszyć się wszystkimi jej walorami smakowymi oraz zdrowotnymi.

Rodzaje oliwy z oliwek – podstawowa wiedza

Extra virgin, virgin czy rafinowana – czym się różnią?

Najczęściej na sklepowych półkach znajdziesz trzy podstawowe rodzaje oliwy z oliwek. Oto one:

• Oliwa extra virgin (z pierwszego tłoczenia, na zimno) – To produkt najwyższej jakości, tłoczony mechanicznie w niskiej temperaturze. Zachowuje wszystkie wartości odżywcze i cechuje się intensywnym, owocowym smakiem oraz niską kwasowością (poniżej 0,8%).
• Oliwa virgin – Również tłoczona mechanicznie, ale o nieco wyższej kwasowości i mniej wyrazistym smaku.
• Oliwa rafinowana (pure czy light) – Poddawana obróbce chemicznej, często mieszana z oliwą z pierwszego tłoczenia. Jest tańsza, ale niestety pozbawiona części cennych składników i smaku.

Wskazówka: Jeśli chcesz cieszyć się pełnią smaku, wybieraj oliwę extra virgin.

Na co zwrócić uwagę na etykiecie?

Kraj pochodzenia i region

Kupując oliwę, zawsze sprawdzaj, gdzie została wyprodukowana. Najlepsze oliwy pochodzą z Hiszpanii, Włoch, Grecji czy Portugalii, ale równie dobre produkty znajdziesz także w innych regionach. Poza krajem warto szukać informacji o konkretnym regionie lub nawet miejscowości, z której pochodzi oliwa.

Sposób tłoczenia

Dbaj o to, aby oliwa była tłoczona „na zimno” („cold pressed”, „extraite à froid”). Takie oznaczenie świadczy o zachowaniu wszystkich wartości odżywczych i aromatów.

Data produkcji i termin przydatności

Dobra oliwa ma stosunkowo krótki okres przydatności do spożycia – zwykle od 12 do 18 miesięcy od tłoczenia. Wybieraj produkty z najświeższej partii, unikaj takich, które długo leżały na półce. Data produkcji powinna być wyraźnie zaznaczona.

Zawartość kwasowości

Najlepsze oliwy extra virgin mają kwasowość poniżej 0,8%. Im niższa kwasowość, tym wyższa jakość i delikatniejszy smak oliwy.

Jak rozpoznać dobrą oliwę z oliwek?

Kolor, smak i zapach

• Kolor: Może wahać się od soczystej zieleni po złoto. Kolor zależy od odmiany oliwek i nie świadczy jednoznacznie o jakości.
• Smak: Dobra oliwa z oliwek cechuje się świeżym, lekko pikantnym smakiem, często z nutami trawy, owoców czy migdałów.
• Zapach: Powinien być przyjemny, owocowy i intensywny. Brak wyrazistego aromatu lub nieprzyjemny zapach świadczy o niskiej jakości.

Odpowiednie opakowanie

Najlepiej wybierać oliwę w ciemnych, szklanych butelkach. Chronią one produkt przed światłem, które może przyspieszać proces utleniania i pogarszać smak oraz wartości odżywcze. Unikaj plastikowych i przezroczystych opakowań.

Certyfikaty i oznaczenia

Szukaj na etykiecie oznaczeń takich jak D.O.P. (chroniona nazwa pochodzenia), I.G.P. czy BIO. Certyfikaty potwierdzają pochodzenie oliwy i jakość jej produkcji.

Dla jakich celów kupujesz oliwę?

Oliwa do sałatek i na zimno

Jeśli zamierzasz używać oliwy do polewania sałatek, pieczywa czy dań na zimno – wybierz bogatą w aromaty oliwę z oznaczeniem „extra virgin”.

Oliwa do smażenia

Do krótkiego smażenia można wykorzystać również oliwę extra virgin, choć wielu kucharzy do tego celu wybiera oliwę typu „pure” lub „light” z powodu wyższego punktu dymienia i niższej ceny.

Cena – czy warto przepłacać?

Oliwy z segmentu premium są droższe, ale warto je wypróbować, zwłaszcza jeśli zależy Ci na niezwykłym smaku i aromacie. Jednak już w średniej półce cenowej znajdziesz produkty o dobrej jakości, spełniające codzienne potrzeby kulinarne.

Najczęstsze błędy przy wyborze oliwy

Pułapki marketingowe

Nie każda butelka z napisem „Mediteranean” czy stylizowana na włoską gwarantuje wysoką jakość. Zawsze czytaj dokładnie skład oraz kraj pochodzenia.

Pomijanie daty produkcji

Kupowanie oliwy, która długo leżała na półce, może skutkować mniej intensywnym smakiem i utratą prozdrowotnych właściwości.

Przechowywanie oliwy — o tym też pamiętaj!

Przechowuj oliwę w chłodnym, ciemnym miejscu, z dala od źródeł ciepła. Po otwarciu szczelnie zamykaj butelkę. Tylko właściwie przechowywana oliwa zachowa swoje właściwości i smak przez dłuższy czas.

Podsumowanie

Zakup pierwszej butelki oliwy z oliwek nie musi być trudny, jeśli wiesz, na co zwracać uwagę. Pamiętaj o sprawdzeniu rodzaju oliwy, kraju i regionu pochodzenia, sposobu tłoczenia oraz opakowania. Dobrze dobrana oliwa nie tylko urozmaici Twoje potrawy, ale także wzbogaci dietę o cenne składniki odżywcze. Szukaj produktów od sprawdzonych producentów i próbuj różnych smaków, aż znajdziesz swój ulubiony typ oliwy!

Smacznego i udanych zakupów!