Najważniejsze różnice między podstawowymi typami oliwy z oliwek
Wprowadzenie do oliwy z oliwek
Oliwa z oliwek to jeden z najpopularniejszych tłuszczów używanych w kuchni na całym świecie. Jej wszechstronne zastosowanie w gotowaniu, przyprawianiu potraw oraz jako składnik kosmetyków, czyni ją niezastąpionym produktem zarówno w kuchni średniomorskiej, jak i coraz częściej w innych kulinarnych tradycjach. Warto jednak wiedzieć, że oliwa z oliwek nie jest jednolita i na rynku dostępnych jest kilka jej typów, które różnią się między sobą zarówno jakością, jak i zastosowaniem.
Podstawowe typy oliwy z oliwek
Oliwa Extra Virgin (Extra Dziewicza)
Co to jest oliwa extra virgin?
Oliwa z oliwek extra virgin to najwyższa kategoria oliwy z oliwek, charakteryzująca się doskonałą jakością i wyrazistym smakiem. Jest uzyskiwana z pierwszego tłoczenia na zimno, co pozwala zachować wszystkie substancje odżywcze, witaminy i aromaty. Nie jest poddawana procesom chemicznym ani podgrzewaniu, co powoduje, że ma charakterystyczny smak i zapach oraz niską kwasowość – zazwyczaj poniżej 0,8%.
Zastosowanie w kuchni
Oliwa extra virgin nadaje się do spożywania na surowo, doskonale komponuje się z sałatkami, warzywami oraz serami. Jest także idealna do maczania pieczywa oraz jako baza do sosów, takich jak sos vinaigrette. Wysoka zawartość przeciwutleniaczy, jak polifenole, sprawia, że jest również ceniona ze względu na swoje właściwości zdrowotne.
Oliwa Virgin (Dziewicza)
Charakterystyka
Oliwa virgin również pochodzi z pierwszego tłoczenia, jednak dopuszczalna kwasowość wynosi do 2%. Jest mniej intensywna pod względem smaku, ale zachowuje wiele z cech odżywczych oraz aromatycznych oliwy extra virgin.
Jak ją używać?
Stosowana jest podobnie do oliwy extra virgin, choć może być także używana do delikatnego smażenia. Jest tańszą alternatywą, jeśli chodzi o użycie w codziennym gotowaniu.
Oliwa Lampante
Co to jest?
Lampante to rodzaj oliwy, która, ze względu na wysoką kwasowość (powyżej 2%), nie nadaje się do bezpośredniego spożycia. Zwykle jest poddawana rafinacji.
Przeznaczenie
Używana głównie jako baza do produkcji oliwy rafinowanej lub przemysłowej. Nie znajdziemy jej na półkach sklepowych w czystej postaci.
Oliwa Rafinowana
Proces produkcji
Oliwa rafinowana powstaje z wykorzystaniem procesów chemicznych, takich jak neutralizacja, odbarwianie czy deodoryzacja, aby usunąć zanieczyszczenia i poprawić smak. Jest mieszana z niewielką ilością oliwy virgin, aby wzbogacić smak i nadać właściwą barwę.
Zastosowanie
Ze względu na neutralny smak, używana jest głównie do smażenia i pieczenia, gdzie aromat oliwy nie jest kluczowy. Oliwa rafinowana jest bardziej odporna na wysoką temperaturę, co czyni ją bezpieczniejszą, jeśli chodzi o obróbkę cieplną.
Jak wybrać odpowiednią oliwę?
Patrz na etykiety
Warto zwracać uwagę na etykietę i sprawdzić, czy oliwa pochodzi z ekologicznych upraw, jest certyfikowana i posiada właściwy poziom kwasowości. Informacje na butelce mogą również wskazywać, czy oliwa jest jednoroczna, co zapewnia świeżość produktu.
Przechowywanie
Niezależnie od typu, oliwę z oliwek powinno się przechowywać w ciemnym i chłodnym miejscu, z dala od słońca oraz źródeł ciepła, aby uniknąć procesu jełczenia.
Cena a jakość
Często cena oliwy odzwierciedla jej jakość. Oliwa extra virgin jest zazwyczaj droższa, ale oferuje lepszy smak i więcej korzyści zdrowotnych. Tańsze oliwy mogą zawierać wyższy procent oliw rafinowanych.
Podsumowanie
Oliwa z oliwek to produkt, który warto mieć w swojej kuchni – nie tylko ze względu na smak, ale i korzyści zdrowotne. Wybierając odpowiedni typ oliwy, warto kierować się zarówno jej zastosowaniem, jak i jakością. Oliwa extra virgin to doskonały wybór do surowych potraw, natomiast oliwa rafinowana świetnie sprawdzi się w przypadku smażenia. Dzięki świadomemu wyborowi możemy cieszyć się pełnym potencjałem oliwy z oliwek w naszym codziennym gotowaniu.