Najważniejsze kryteria wyboru oliwy z oliwek – przewodnik dla kupujących
Oliwa z oliwek – dlaczego wybór ma znaczenie?
Oliwa z oliwek to nie tylko podstawa kuchni śródziemnomorskiej, ale również produkt ceniony na całym świecie za swoje walory zdrowotne i smakowe. Jednak stając przed sklepowymi półkami, szybko można poczuć się zagubionym – różnorodność opakowań, etykiet czy rodzajów oliwy potrafi przytłoczyć nawet doświadczonych konsumentów. W naszym przewodniku wskazujemy, na co zwracać uwagę, by wybrać oliwę odpowiadającą Twoim potrzebom i cieszyć się jej niepowtarzalnym smakiem oraz zdrowotnymi właściwościami.
Typy oliwy z oliwek – najważniejsze różnice
Oliwa Extra Vergine
Najwyższej jakości oliwa, tłoczona na zimno, uzyskiwana wyłącznie za pomocą środków mechanicznych. Charakteryzuje się niską kwasowością (do 0,8%) i intensywnym, świeżym smakiem. Doskonała do spożywania na surowo – do sałatek, pieczywa, czy wykańczania potraw.
Oliwa Virgin (z pierwszego tłoczenia)
Również tłoczona na zimno, za pomocą metod mechanicznych, jednak z większą zawartością kwasów tłuszczowych (do 2%). Ma bardziej wyrazisty, czasem lekko gorzki lub pikantny smak. Sprawdza się w kuchni codziennej, do smażenia oraz duszenia.
Oliwa rafinowana i mieszana
Oliwa rafinowana powstaje w wyniku dodatkowych procesów chemicznych i/lub cieplnych, mających na celu oczyszczenie produktu. Traci tym samym wiele ze smaku i właściwości zdrowotnych. Najtańsza w produkcji, często mieszana z oliwą extra vergine (oznaczenie „pure” lub „light”).
Oznaczenia na etykietach – co warto wiedzieć?
Kraj pochodzenia
Najwyższej jakości oliwy pochodzą z krajów basenu Morza Śródziemnego, głównie z Włoch, Hiszpanii i Grecji. Warto jednak zwracać uwagę na dokładne miejsce produkcji – najlepsze są te pochodzące od lokalnych producentów lub z konkretnych regionów oznaczanych jako DOP (Denominazione di Origine Protetta) czy PDO (Protected Designation of Origin).
Data zbioru i termin przydatności
Świeżość jest kluczem do smaku i wartości odżywczych oliwy. Najlepiej wybierać oliwę, która została wyprodukowana niedawno – szukaj na etykiecie daty zbioru oliwek lub daty butelkowania. Oliwa z oliwek najlepiej smakuje i zachowuje właściwości w ciągu 12-18 miesięcy od produkcji.
Kwasowość
Parametr ten decyduje o jakości oliwy – im niższa kwasowość, tym wyższa jakość produktu. Oliwa Extra Vergine ma kwasowość nie większą niż 0,8%. Informację tę często można znaleźć na tylnej etykiecie lub na oficjalnych stronach producenta.
Certyfikaty i znaki jakości
Oliwy z oznaczeniem DOP/PDO lub BIO pochodzą z kontrolowanych upraw i są produkowane zgodnie z określonymi standardami. Nabywając tak oznaczone produkty, zwiększasz szansę na zakup oryginalnego i pełnowartościowego produktu.
Właściwości smakowe i użytkowe oliwy
Barwa, zapach, smak
Dobra oliwa powinna mieć jasno- do ciemnozielonego odcienia, choć kolor zależy od odmiany oliwek i regionu. Po otwarciu butelki powinna pachnieć świeżo, czasem z nutą ziół, jabłka, trawy lub migdałów. W smaku wyczuwalne mogą być delikatna goryczka i lekka pikantność – są to oznaki wysokiej jakości.
Przechowywanie oliwy
Oliwę warto przechowywać w ciemnych butelkach, z dala od światła i źródeł ciepła. Po otwarciu zużyj ją w ciągu kilku miesięcy – z czasem traci intensywność aromatu i cenne wartości odżywcze.
Praktyczne porady zakupowe
Wybieraj oryginalne produkty
Unikaj oliw anonimowych, znacznie tańszych, bez oznaczenia kraju czy regionu pochodzenia. Stawiaj na renomowanych producentów i sprawdzaj, czy oliwa pochodzi z jednaj konkretnej plantacji (oznaczenie „single estate”).
Czytaj etykiety uważnie
Znajdziesz na nich cenne informacje o smaku, sugerowanym zastosowaniu czy dacie przydatności. Szukaj także opisów typu „tłoczona na zimno”, „nie filtrowana”, „z pierwszego tłoczenia” – te cechy podnoszą jakość produktu.
Dobierz oliwę do swoich potrzeb kulinarnych
Do sałatek i dań na zimno wybieraj extra vergine, do smażenia lub pieczenia możesz sięgnąć po oliwę z pierwszego tłoczenia lub mieszankę o wyższej odporności na temperatury.
Podsumowanie
Zakup dobrej oliwy z oliwek nie musi być trudny, jeśli wiesz, na co zwrócić uwagę. Przede wszystkim wybieraj oliwę extra vergine, zwracaj uwagę na datę produkcji, kraj i region pochodzenia oraz certyfikaty jakości. Pamiętaj, by analizować etykiety i dostosować produkt do swoich preferencji smakowych i kulinarnych zastosowań. Długoletnia tradycja uprawy oliwek, doświadczenie producenta oraz rzetelna selekcja to sekrety, które sprawią, że Twoja kuchnia nabierze niepowtarzalnego aromatu i zdrowotnych korzyści.