Odmiany oliwek wykorzystywane do produkcji oliwy – które są najpopularniejsze?
Znaczenie odmian oliwek w produkcji oliwy
Oliwa z oliwek to jeden z najbardziej cenionych produktów kuchni śródziemnomorskiej. Niezwykły smak, walory odżywcze i szerokie zastosowanie w kuchni sprawiają, że jest doceniana na całym świecie. Kluczową rolę w kształtowaniu jakości tego złocistego płynu ma odmiana oliwek, z których jest tłoczona. Poszczególne gatunki różnią się smakiem, aromatem, a także zawartością składników odżywczych, co przekłada się na różnorodność dostępnych na rynku oliw.
Wpływ odmiany na jakość oliwy
Wybór odpowiedniej odmiany oliwek ma duże znaczenie dla uzyskania określonych walorów smakowych i aromatycznych oliwy. Takie czynniki jak klimat, gleba czy sposób zbioru również odgrywają istotną rolę, jednak to przede wszystkim szczep oliwki determinuje końcowy produkt.
Najpopularniejsze odmiany oliwek do produkcji oliwy
Wśród setek istniejących gatunków oliwek, tylko niektóre odmiany dominują w światowej produkcji oliwy. Poniżej przedstawiamy najczęściej wykorzystywane na świecie szczepy.
Oliwki hiszpańskie
Picual
Najczęściej uprawiana odmiana w Hiszpanii, odpowiadająca za około 50% krajowej produkcji oliwy. Picual ceniona jest za wysoką wydajność i intensywny, lekko gorzkawy smak z nutą zielonych liści. Ma także dużą zawartość przeciwutleniaczy i kwasu oleinowego, co czyni ją stabilną i zdrową.
Arbequina
Pochodząca z Katalonii, dziś uprawiana niemal na całym świecie. Oliwa z Arbequiny charakteryzuje się łagodnym, owocowym profilem smakowym, delikatnością oraz lekko wyczuwalną słodyczą. To wybór dla osób preferujących subtelniejsze oliwy o lekko migdałowym finiszu.
Hojiblanca
Popularna głównie w Andaluzji. Hojiblanca daje oliwę o intensywnym zapachu świeżej trawy oraz zbalansowanej goryczce i ostrości. Często wykorzystywana zarówno do produkcji oliwy, jak i jako oliwki stołowe.
Włoskie odmiany oliwek
Frantoio
Najważniejsza odmiana w Toskanii, uważana za wzór oliwy z oliwek extra virgin. Frantoio cechuje się wyrazistym, lekko pieprznym smakiem oraz bogatym aromatem zielonych warzyw. Nadaje się do produkcji oliw jednoodmianowych oraz jako składnik blendów.
Leccino
Szeroko uprawiana we Włoszech oliwka Leccino daje oliwę o delikatnym, zharmonizowanym smaku, z nutami jabłka i lekkiej goryczki. Idealna do łagodnych sałatek i dań na zimno.
Coratina
Charakterystyczna dla Apulii, Coratina to odmiana dająca oliwy bardzo bogate w polifenole, wyraziste, lekko pikantne i wyczuwalnie gorzkawe. Często wykorzystywana do produkcji oliwy o właściwościach zdrowotnych.
Greckie odmiany oliwek
Koroneiki
Najpopularniejsza oliwka Grecji. Koroneiki to niewielkie owoce dające delikatną, harmonijną oliwę o przyjemnym, lekko orzechowym aromacie. Oliwa z tych oliwek jest ceniona za skłonność do zachowania świeżości przez dłuższy czas.
Kalamata
Mimo że Kalamata bardziej znana jest jako oliwka stołowa, produkuje się z niej także oliwy. Charakteryzuje się one intensywniejszym smakiem z wyraźnymi nutami owoców.
Pozostałe odmiany oliwek z regionów świata
Chemlali (Tunezja)
Jedna z ważniejszych odmian afrykańskich, Chemlali daje oliwy wyjątkowo delikatne i owocowe, pozbawione goryczki. Stosowana jest głównie do mieszanek.
Mission (Stany Zjednoczone)
Unikalna odmiana z Kalifornii. Mission daje oliwy łagodne i lekko słodkawe, z wyczuwalnymi nutami ziołowymi. Zyskuje na popularności w kuchni amerykańskiej.
Cechy wyróżniające najpopularniejsze oliwy
Skład chemiczny
Różnice w zawartości kwasów tłuszczowych, polifenoli i antyoksydantów wpływają na stabilność, smak i właściwości zdrowotne oliwy.
Profil smakowy
Od łagodnych, przez owocowe, aż po wyraziste i pikantne – profil smakowy zależy zarówno od odmiany oliwek, jak i obszaru uprawy.
Zastosowanie w kuchni
Nie każda oliwa nadaje się do tych samych zastosowań. Delikatne, łagodne oliwy najlepiej sprawdzają się w sałatkach i jako wykończenie dań, natomiast te intensywniejsze świetnie nadają się do gotowania i marynat.
Którą oliwę wybrać?
Decydując się na zakup oliwy, warto zwrócić uwagę nie tylko na kraj i region pochodzenia, ale przede wszystkim na odmianę oliwek. Warto eksperymentować z różnymi rodzajami, aby dobrać smak najlepiej odpowiadający naszym preferencjom kulinarnym.
Podsumowanie
Odmiany oliwek wykorzystywane do produkcji oliwy znacząco wpływają na jej smak, aromat i walory odżywcze. Najpopularniejsze szczepy, takie jak Picual, Frantoio, Koroneiki czy Arbequina, mają swoje unikalne cechy i są uprawiane w różnych częściach świata. Znajomość odmian pozwala lepiej zrozumieć różnorodność oliw i świadomie wybierać produkty najlepiej odpowiadające naszym potrzebom kulinarnym. Spróbuj różnych olejów z oliwek, aby przekonać się, która odmiana najbardziej przypadnie Ci do gustu!