Oliwa z oliwek a inne tłuszcze – dlaczego jest uznawana za najzdrowszą?
Oliwa z oliwek – królowa tłuszczów w codziennej diecie
Oliwa z oliwek od lat cieszy się ogromnym uznaniem nie tylko w kuchni, ale i w świecie dietetyki i zdrowego stylu życia. Jest podstawą niezliczonej liczby dań kuchni śródziemnomorskiej, a jej obecność w diecie wiązana jest z lepszym zdrowiem serca, niższym cholesterolem i dłuższym życiem. Co sprawia, że oliwa z oliwek stawiana jest ponad inne tłuszcze roślinne i zwierzęce? Ten artykuł rozbiera jej wyjątkowe właściwości na czynniki pierwsze.
Skład oliwy z oliwek – czym różni się od innych tłuszczów?
Wysoka zawartość tłuszczów jednonienasyconych
Największą zaletą oliwy z oliwek, szczególnie tej z pierwszego tłoczenia (extra virgin), jest jej wyjątkowa kompozycja kwasów tłuszczowych. Przeważają w niej tłuszcze jednonienasycone, głównie kwas oleinowy, który stanowi aż 70-80% całkowitej zawartości tłuszczu. Stanowią one złoty środek w diecie – pomagają obniżyć poziom szkodliwego cholesterolu LDL, nie obniżając jednocześnie poziomu HDL (“dobrego” cholesterolu).
Bogactwo antyoksydantów i polifenoli
Oliwa z oliwek extra virgin wyróżnia się wysoką zawartością bioaktywnych składników, takich jak przeciwutleniacze, polifenole oraz witamina E. To właśnie one nadają oliwie charakterystyczny, lekko gorzki smak i znakomite właściwości zdrowotne. Antyoksydanty zwalczają wolne rodniki, spowalniają procesy starzenia i chronią komórki przed uszkodzeniami.
Unikalny profil składników odżywczych
W porównaniu do innych tłuszczów roślinnych, oliwa z oliwek dostarcza szerokie spektrum mikroelementów: witaminę K, witaminę A oraz cenne mikroelementy, jak magnez czy potas. Jest też źródłem skwalenu, substancji o działaniu antynowotworowym.
Oliwa z oliwek kontra inne tłuszcze roślinne
Olej rzepakowy, słonecznikowy i kokosowy – porównanie
Olej rzepakowy również zawiera sporo tłuszczów jednonienasyconych, ale ma mniej polifenoli i witaminy E. Olej słonecznikowy charakteryzuje się wysokim poziomem tłuszczów wielonienasyconych (kwasów omega-6), które w nadmiarze mogą wspierać procesy zapalne. Olej kokosowy natomiast posiada dominację nasyconych kwasów tłuszczowych, co może negatywnie wpływać na układ krążenia, jeśli jest spożywany zbyt często.
Czy wszystkie oliwy z oliwek są równie zdrowe?
Nie! Najwięcej korzyści zdrowotnych przynosi oliwa z pierwszego tłoczenia (extra virgin), tłoczona mechanicznie na zimno, bez użycia wysokich temperatur czy chemikaliów. Oliwy rafinowane, często poddawane obróbce cieplnej i chemicznej, tracą większość cennych bioaktywnych składników.
Oliwa a tłuszcze zwierzęce – co lepsze?
Tłuszcze zwierzęce, jak masło czy smalec, zawierają przeważnie nasycone kwasy tłuszczowe, które podnoszą poziom „złego” cholesterolu LDL i zwiększają ryzyko chorób serca. Długotrwałe spożywanie dużych ilości tłuszczów nasyconych wiąże się z rozwojem miażdżycy i innych chorób cywilizacyjnych. W przeciwieństwie do nich, oliwa z oliwek działa korzystnie na profil lipidowy i wspiera układ krążenia.
Dlaczego oliwa z oliwek jest tak polecana?
Klucz do długowieczności
Badania wykazały, że osoby stosujące dietę śródziemnomorską, bogatą w warzywa, ryby i oliwę z oliwek, rzadziej cierpią na choroby serca, nadciśnienie czy nowotwory. To właśnie regularne spożywanie oliwy z oliwek wiązane jest z niższą śmiertelnością z powodu chorób układu krążenia.
Szerokie spektrum zastosowań
Oliwa z oliwek nadaje się zarówno do sałatek, dipów, marynat, jak i do gotowania w niskich temperaturach. Dzięki wysokiej zawartości przeciwutleniaczy lepiej znosi umiarkowane podgrzewanie niż inne oleje roślinne.
Korzystny wpływ na skórę i układ pokarmowy
Regularne stosowanie oliwy z oliwek wspiera błonę śluzową żołądka i jelit, ułatwia trawienie oraz poprawia wygląd skóry i włosów.
Jak wybrać najlepszą oliwę z oliwek?
Na co zwrócić uwagę w sklepie?
- Rodzaj – wybieraj oliwę extra virgin.
- Kraj pochodzenia – kraje śródziemnomorskie (Włochy, Grecja, Hiszpania) słyną z najlepszych jakościowo oliw.
- Opakowanie – butelka powinna być ciemna, by chronić przed utlenianiem.
- Cena – bardzo tania oliwa często jest mieszanką gorszej jakości.
Przechowywanie
Oliwę przechowuj w chłodnym, suchym miejscu, z dala od światła i ciepła. Po otwarciu zużyj w ciągu kilku miesięcy, by zachować wszystkie walory smakowe i zdrowotne.
Podsumowanie – oliwa z oliwek na medal
Oliwa z oliwek nie bez powodu uchodzi za najzdrowszy tłuszcz w codziennej diecie. Bogactwo korzystnych kwasów tłuszczowych, witamin i antyoksydantów, a także niezwykle szerokie zastosowanie w kuchni czynią ją produktem, który zdecydowanie warto włączyć do swojego jadłospisu. Dbając o wybór wysokiej jakości oliwy, inwestujesz nie tylko w smak, ale przede wszystkim – własne zdrowie.