Oliwa z oliwek extra virgin – czym się wyróżnia wśród innych rodzajów?
Oliwa z oliwek extra virgin – sekret śródziemnomorskiego zdrowia
Oliwa z oliwek od dawna uznawana jest za jeden z najzdrowszych tłuszczów wykorzystywanych w kuchni. Jednak nie każda oliwa to produkt o tych samych właściwościach i smaku – na sklepowych półkach znaleźć możemy kilka rodzajów różniących się technologią produkcji, przeznaczeniem i jakością. Najbardziej szlachetną i cenioną przez znawców wersją jest oliwa z oliwek extra virgin. Poznajmy jej wyjątkowe cechy i sprawdźmy, czym wyróżnia się na tle innych rodzajów oliwy.
Rodzaje oliwy z oliwek – podstawowe różnice
Wybierając oliwę, często spotkamy się z kilkoma oznaczeniami:
- Oliwa extra virgin (extra dziewicza)
- Oliwa virgin (dziewicza)
- Oliwa z wytłoczyn oliwek
- Oliwa rafinowana
Extra virgin – złoto wśród oliw
Oliwa extra virgin to produkt najwyższej jakości. Otrzymywana jest wyłącznie mechanicznie – tłoczenie odbywa się na zimno, bez użycia chemikaliów czy wysokiej temperatury. Dzięki temu zachowuje pełen wachlarz witamin, minerałów i przeciwutleniaczy.
Pozostałe rodzaje oliwy
- Oliwa virgin – tłoczona również mechanicznie, lecz z owoców o nieco niższej jakości, przez co jej smak może być bardziej wyrazisty i mniej harmonijny.
- Oliwa rafinowana – powstaje w wyniku oczyszczania oliwy niższej jakości z użyciem środków chemicznych, co skutkuje znacznie zmniejszoną zawartością składników odżywczych i neutralnym smakiem.
- Oliwa z wytłoczyn oliwek – otrzymywana z pozostałości po pierwszym tłoczeniu, poddawana chemicznej obróbce, często mieszana z niewielką ilością oliwy virgin.
Czym wyróżnia się oliwa extra virgin?
Proces tłoczenia i skład
Najważniejszym wyróżnikiem oliwy extra virgin jest sposób jej produkcji. Tłoczona na zimno, bez dodatku chemikaliów i wysokich temperatur, zachowuje intensywny, owocowy smak oraz aromat świeżych oliwek.
Parametry jakości
Oliwa extra virgin musi spełniać rygorystyczne wymagania jakościowe:
- Zawartość wolnych kwasów tłuszczowych (głównie kwasu oleinowego) nie przekracza 0,8%.
- Świeży, owocowy smak – na występowanie aromatów migdałów, zielonego jabłka, trawy czy ziół wpływa odmiana oliwek oraz miejsce uprawy.
- Wyrazista barwa – od zielonkawej do złocistej, zależnie od regionu pochodzenia.
Właściwości odżywcze
Oliwa extra virgin jest prawdziwą skarbnicą zdrowia:
- Bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, które wspomagają serce i obniżają poziom złego cholesterolu.
- Zawiera wysokie stężenie przeciwutleniaczy (głównie polifenoli i witaminy E), spowalniających procesy starzenia i chroniących organizm przed wolnymi rodnikami.
- Obecność fitosteroli – wspierających profil lipidowy krwi.
- Brak szkodliwych trans-tłuszczów ponoć obecnych w tłuszczach rafinowanych.
Smak i aromat
Wyrazisty, lecz zharmonizowany smak, często z wyczuwalną nutą pikantności lub goryczki. Ten profil odróżnia oliwę extra virgin od pozbawionych aromatu olejów rafinowanych, stanowiąc najlepszy wybór do spożycia na surowo, np. jako dodatek do sałatek, pieczywa czy gotowych dań.
Dlaczego warto wybrać oliwę extra virgin?
Korzyści zdrowotne
Regularne spożywanie wysokiej jakości oliwy z oliwek extra virgin wspiera pracę układu sercowo-naczyniowego, działa przeciwzapalnie oraz pozytywnie wpływa na kondycję skóry i włosów. Oliwa ta znajduje szczególne miejsce w diecie śródziemnomorskiej, uznawanej za najzdrowszą na świecie.
Zastosowanie w kuchni
Chociaż oliwa extra virgin jest polecana przede wszystkim do stosowania na zimno, nadaje się także do krótkiego smażenia (najlepiej na średnim ogniu), pieczenia oraz marynowania. Jej wyrazisty smak doskonale podkreśla charakter dań warzywnych, rybnych oraz rozmaitych przekąsek.
Jak wybrać najlepszą oliwę extra virgin?
Odczytywanie etykiet
Kupując oliwę extra virgin, zwracaj uwagę na:
- Kraj pochodzenia – najlepsze oliwy pochodzą z Włoch, Hiszpanii, Grecji czy Portugalii. Warto szukać oznaczeń D.O.P. lub P.D.O., gwarantujących autentyczność pochodzenia.
- Data zbioru i tłoczenia – im świeższa oliwa, tym wyższa jakość.
- Rodzaj opakowania – ciemne szkło lub metalowa puszka chronią oliwę przed światłem i utlenianiem.
Cena a jakość
Oliwa extra virgin jest droższa od innych rodzajów, jednak przekłada się to na jej właściwości smakowe i zdrowotne. Warto zainwestować w produkt renomowanego producenta i uczynić z niej fundament zdrowej kuchni.
Podsumowanie
Oliwa z oliwek extra virgin to nie tylko smak i aromat, ale przede wszystkim wyjątkowe właściwości zdrowotne. Jej unikalna produkcja, bogactwo składników odżywczych oraz charakterystyczny smak plasują ją na pierwszym miejscu wśród tłuszczów roślinnych. Wybierając oliwę extra virgin, inwestujesz w swoje zdrowie i kulinarne doznania, czyniąc kuchnię nie tylko smaczniejszą, lecz także zdrowszą. Warto sięgać po nią niemal każdego dnia!