Oliwa z oliwek extra virgin – na co zwrócić uwagę podczas zakupu i dlaczego warto ją wybierać?
Czym jest oliwa z oliwek extra virgin?
Oliwa z oliwek extra virgin to najczystszy i najbardziej naturalny rodzaj oliwy. Pochodzi z pierwszego tłoczenia na zimno i cechuje się niską kwasowością (poniżej 0,8%). Wyróżnia się intensywnym, świeżym smakiem oraz bogatym aromatem, będąc produktem otrzymywanym wyłącznie mechanicznie, bez użycia chemikaliów i wysokich temperatur.
Proces powstawania oliwy extra virgin
Owoce oliwki są dokładnie selekcjonowane, a następnie tłoczone, by uzyskać olej o najwyższej jakości. Zaletą tłoczenia na zimno jest zachowanie pełni wartości odżywczych, smaku i zapachu. To właśnie proces produkcji decyduje o wyjątkowym charakterze oliwy extra virgin.
Dlaczego warto wybierać oliwę z oliwek extra virgin?
Oliwa extra virgin pozostaje cenionym elementem diety śródziemnomorskiej, znanej z licznych korzyści zdrowotnych. Jej spożywanie ma szereg pozytywnych skutków dla organizmu.
Korzyści zdrowotne
- Bogactwo antyoksydantów i witamin: Zawiera polifenole, witaminę E i K, które chronią komórki przed stresem oksydacyjnym.
- Wspiera układ sercowo-naczyniowy: Regularne spożywanie obniża “zły” cholesterol LDL, podwyższając frakcję “dobrego” HDL.
- Działa przeciwzapalnie: Oleocanthal obecny w oliwie wykazuje działanie podobne do leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych.
- Zwiększa wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach: Dodatek oliwy do warzyw polepsza przyswajanie witamin A, D, E i K.
- Wspiera prawidłową masę ciała: Dostarcza zdrowych tłuszczów nienasyconych, sycąc i sprzyjając dłuższemu uczuciu pełności.
Walory smakowe i kulinarne
Oliwa extra virgin zachwyca różnorodnymi nutami – od delikatnie owocowych po wyraziste, pikantne, z lekko gorzkim posmakiem typowym dla świeżych oliwek. Stanowi doskonały dodatek do sałatek, pieczywa, past warzywnych oraz marynat i sosów.
Jak rozpoznać prawdziwą oliwę extra virgin?
Wybierając oliwę z oliwek extra virgin warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych aspektów, które pozwolą uniknąć produktów niskiej jakości i podróbek.
1. Czytaj etykietę
Wyszukuj następujących informacji:
- Opis: Szukaj sformułowania „extra virgin olive oil” lub po polsku „oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia”.
- Kraj pochodzenia: Najlepiej wybierać oliwę z krajów słynących z wysokiej jakości produkcji, np. Grecja, Włochy, Hiszpania. Dobre produkty podają także region, np. Toskanii czy Krecie.
- Data zbioru oliwek: Im świeższa oliwa, tym lepszy smak i więcej wartości odżywczych (patrz na datę zbioru, nie tylko datę przydatności).
- Kwasowość: Max 0,8% – ten parametr często jest uwzględniany na etykiecie wysokiej jakości produktów.
- Certyfikaty jakości: DOP, PGI czy ekologiczne oznaczenia sugerują kontrolowaną jakość i autentyczność.
2. Cena
Dobra oliwa extra virgin jest produktem stosunkowo kosztownym – ceny poniżej 35-40 zł za 0,5 l mogą wskazywać na produkt niskiej jakości lub mieszanki.
3. Opakowanie
Oliwa powinna być przechowywana w butelkach z ciemnego szkła lub blaszanych puszkach – zabezpiecza to przed działaniem światła, które pogarsza jakość tłuszczu.
4. Barwa i zapach
Choć kolor nie jest najważniejszym czynnikiem, warto wiedzieć, że najlepsza oliwa ma zwykle barwę zielonkawo-żółtą oraz świeży, lekko owocowy aromat. Po otwarciu nie powinna pachnieć mdło ani zjełczałym olejem.
Jak prawidłowo przechowywać oliwę z oliwek extra virgin?
Jeśli już zdecydujesz się na zakup dobrej oliwy, pamiętaj, aby prawidłowo ją przechowywać:
- Miejsce: Przechowuj w chłodnym, ciemnym miejscu, z dala od źródeł ciepła i światła.
- Opakowanie: Zawsze szczelnie zamykaj butelkę po użyciu.
- Nie przelewaj do przezroczystych pojemników. Unikaj kontaktu z powietrzem – oliwa utlenia się i traci swoje właściwości.
Zastosowanie oliwy extra virgin w kuchni
Oliwa z oliwek extra virgin to składnik nie tylko klasycznej sałatki. Sprawdza się również:
- do pieczenia i grillowania – idealna do dań na ciepło, chociaż nie powinna być intensywnie podgrzewana powyżej 180°C;
- jako baza do domowych dressingów;
- do skrapiania warzyw, ryb, pieczywa;
- w roli marynaty do mięs i serów;
- w deserach – coraz popularniejsze jest stosowanie jej jako składnika ciast i lodów.
Czy można smażyć na oliwie extra virgin?
Chociaż można używać extra virgin do smażenia na umiarkowanym ogniu, warto pamiętać, że wysoka temperatura niszczy część cennych substancji i prowadzi do utraty wyrazistego aromatu.
Podsumowanie: dlaczego warto stawiać na oliwę z oliwek extra virgin?
Oliwa z oliwek extra virgin to nie tylko smakowity dodatek do potraw, ale także bogactwo składników odżywczych i właściwości prozdrowotnych. Dokonując wyboru świadomie i sprawdzając etykietę, kraje pochodzenia czy rodzaj opakowania, masz pewność, że wybierasz produkt najwyższej jakości. Dzięki temu możesz cieszyć się wyjątkowym aromatem i korzyściami dla zdrowia każdego dnia.
Oliwa z oliwek extra virgin zdecydowanie zasługuje na stałe miejsce w kuchni – zarówno jako element codziennych dań, jak i składnik zdrowej, zbilansowanej diety.