Oliwa z oliwek – jakie informacje na opakowaniu są najważniejsze przy wyborze?
Kluczowe informacje na etykiecie oliwy z oliwek
Oliwa z oliwek to niezwykle cenny składnik kuchni śródziemnomorskiej, ceniony zarówno za walory smakowe, jak i zdrowotne. Jednak stojąc przed półką sklepową, łatwo się zgubić wśród rozmaitych rodzajów i marek. Wybór właściwej oliwy z oliwek nie jest oczywisty, jeśli nie wiemy, na co zwrócić szczególną uwagę podczas czytania etykiety. Podpowiadamy, które informacje są kluczowe i jak je interpretować.
Rodzaj oliwy – nie każda oliwa jest taka sama
Najważniejsza informacja na opakowaniu to rodzaj oliwy. Spotkasz się najczęściej z następującymi oznaczeniami:
Extra Virgin Olive Oil – czyli oliwa najwyższej jakości
To najcenniejszy typ oliwy z oliwek – tłoczona na zimno, niepodlegająca chemicznej rafinacji, zawierająca maksimum wartości odżywczych i charakteryzująca się niską kwasowością (do 0,8%). Szukaj na etykiecie określenia “oliwa z oliwek extra vergine” (lub „extra virgin olive oil”). To gwarancja naturalności i doskonałego smaku.
Virgin Olive Oil – oliwa dziewicza
Ta oliwa również pochodzi z pierwszego tłoczenia na zimno, ale jej kwasowość jest wyższa niż wersji extra (do 2%). Ma przyjemny smak i aromat, choć jest nieco mniej delikatna i wyraźna od extra vergine.
Pure/Refined Olive Oil – oliwa rafinowana
Najtańsza, wytłaczana przy użyciu procesów chemicznych i wysokiej temperatury, przez co traci znacznie na smaku oraz korzystnych właściwościach. Zazwyczaj na opakowaniu znajdziesz oznaczenie “oliwa z oliwek – zawiera oliwy rafinowane” lub “pure/refined olive oil”. Jeśli zależy Ci na produktach najwyższej jakości, raczej ją omiń.
Kwasowość – wskaźnik świeżości i jakości
Dlaczego warto patrzeć na kwasowość?
Kwasowość wyrażona w procentach, wskazuje na ilość wolnych kwasów tłuszczowych w produkcie. Dla oliwy extra vergine wartość ta nie powinna przekraczać 0,8%. Im niższa kwasowość, tym świeższy, łagodniejszy w smaku i bogatszy w polifenole produkt otrzymasz.
Gdzie szukać tej informacji?
Często kwasowość podawana jest w formie napisu: “zawartość wolnych kwasów tłuszczowych poniżej 0,8%”. Nie każda firma musi umieszczać tę informację, jednak renomowani producenci robią to chętnie.
Pochodzenie oliwy – kraj, region, plantacja
Czy miejsce pochodzenia ma znaczenie?
Zdecydowanie tak! Oliwa z oliwek powinna być produktem z określonego miejsca – najlepiej, jeśli na opakowaniu znajdziesz konkretny region lub plantację (np. Toskania, Kreta, Andaluzja). Napis “Produkt Włoch”, “Produkt Grecji” oznacza, że oliwki zostały wyprodukowane, przetworzone i butelkowane w tym kraju.
Oznaczenia PDO i PGI
Szukaj oznaczeń takich jak:
- PDO (Protected Designation of Origin) / Chroniona Nazwa Pochodzenia (ChNP)
Świadczy o tym, że cały proces produkcji odbywa się w jednym, dokładnie określonym regionie o unikalnych właściwościach geograficznych. - PGI (Protected Geographical Indication)
Oznacza, że przynajmniej jeden etap produkcji miał miejsce w danym regionie.
Te certyfikaty są gwarancją jakości i tradycyjnych metod produkcji.
Data zbioru i termin przydatności
Jak czytać datowanie na oliwie z oliwek?
Wysokiej jakości oliwa powinna mieć podaną datę zbioru oliwek (najlepiej w postaci roku/okresu) oraz datę minimalnej trwałości. Im świeższy produkt, tym więcej zachowanych wartości odżywczych i wyrazistszy smak – oliwa starzeje się szybciej niż wino! Zaleca się, aby spożywać ją w ciągu 12–18 miesięcy od daty tłoczenia.
Czego unikać?
Produkty, na których widnieje jedynie data ważności bez informacji o zbiorze/tłoczeniu, mogą już być pozbawione cennych właściwości.
Skład oliwy – uczciwa etykieta to podstawa
Jak czytać skład i deklaracje producenta?
Solidna włoska lub grecka oliwa powinna mieć prostą etykietę: 100% oliwa z oliwek extra vergine. Unikaj mieszanek (np. z oliw innych krajów lub z dodatkiem oleju słonecznikowego). W składzie nie powinno być żadnych dodatków, konserwantów czy aromatów!
Przykłady podejrzanych informacji:
- “Wyprodukowano w UE z oliwek spoza UE”
- “Zawiera oleje roślinne”
- “Blend, mieszanka oliw”
Takie opisy sugerują mieszanki o niższej jakości.
Opakowanie – szklana butelka czy plastik?
Jakość oliwy zależy również od opakowania. Najlepsza jest ciemna szklana butelka lub puszka metalowa – chroni zawartość przed światłem i utlenianiem. Plastikowe lub przezroczyste butelki mogą sugerować niższą jakość produktu oraz większą podatność na psucie się.
Dodatkowe oznaczenia i certyfikaty
Na etykiecie warto szukać także symboli potwierdzających ekologiczne pochodzenie oliwy (np. certyfikat BIO/ECO) oraz nagród z międzynarodowych konkursów – to często sygnał, że masz w ręku produkt klasy premium.
Podsumowanie – szybki przewodnik po etykiecie
Wybierając oliwę z oliwek, zwracaj uwagę na:
- Rodzaj (najlepiej Extra Vergine/Extra Virgin)
- Niską kwasowość (do 0,8%)
- Jasno określone pochodzenie i certyfikaty PDO/PGI
- Datę zbioru/tłoczenia i termin przydatności do spożycia
- Brak zbędnych dodatków i mieszanych pochodzeń w składzie
- Odpowiednie opakowanie chroniące oliwę
Odpowiednia interpretacja etykiety sprawi, że wybierzesz oliwę pełną walorów smakowych i zdrowotnych – idealną do Twojej kuchni zarówno na co dzień, jak i podczas wakacyjnych podróży do smaków śródziemnomorskich!