Oliwa z oliwek w codziennej kuchni – jak najlepiej ją wykorzystać w gotowaniu

Oliwa z oliwek — nieodzowny składnik codziennej kuchni

Oliwa z oliwek od setek lat stanowi fundament kuchni śródziemnomorskiej i zyskuje coraz większą popularność również w polskich domach. Jej wszechstronność sprawia, że można używać jej niemal w każdej potrawie — od prostych sałatek po wymagające, wieloskładnikowe dania główne oraz desery. W tym artykule podpowiemy, jak najlepiej wykorzystać oliwę z oliwek w codziennym gotowaniu oraz na co zwracać uwagę podczas jej wyboru.

Różne rodzaje oliwy z oliwek — którą wybrać do kuchni?

Najlepszą jakość zapewnia oliwa extra virgin, tłoczona na zimno, bogata w smak i witaminy. Można spotkać się także z oliwą virgin (z pierwszego tłoczenia, ale o nieco gorszych parametrach) oraz oliwą rafinowaną, oczyszczaną chemicznie. To, którą wybierzesz, powinno zależeć od przeznaczenia.

Oliwa extra virgin do potraw na zimno

Oliwa extra virgin najlepiej sprawdzi się do stosowania na zimno, np. w sałatkach, dressingach czy jako dodatek do pieczywa. Charakteryzuje się intensywnym smakiem i aromatem, który idealnie podkreśli świeżość warzyw lub owoców morza.

Oliwa rafinowana do smażenia

Jeśli planujesz smażenie lub duszenie w wysokiej temperaturze, wybierz opcję rafinowaną lub mieszankę przeznaczoną specjalnie do obróbki cieplnej. Posiada wyższą temperaturę dymienia i nie traci cennych właściwości podczas smażenia.

Jak używać oliwy z oliwek w codziennym gotowaniu?

Oliwa z oliwek potrafi wnieść wiele korzyści zdrowotnych i smakowych do każdej kuchni. Jej zastosowanie jest znacznie szersze niż tylko do sałatek.

Oliwa w sałatkach i surówkach

To najbardziej klasyczny sposób wykorzystania oliwy. Wystarczy wymieszać odrobinę oliwy z sokiem z cytryny lub octem balsamicznym, dodać ulubione przyprawy i zestawić z mieszanką warzyw. Tak przygotowany dressing jest nie tylko pyszny, ale i bardzo zdrowy.

Szybki przepis na domowy dressing

• 3 łyżki oliwy z oliwek extra virgin
• 1 łyżka soku z cytryny lub octu winnego
• Sól i pieprz do smaku
• Opcjonalnie: szczypta miodu lub musztardy

Wymieszaj wszystkie składniki razem i gotowe!

Smażenie i duszenie na oliwie

Choć wokół smażenia na oliwie narosło wiele mitów, to odpowiednio dobrany rodzaj oliwy spokojnie nadaje się do tej metody obróbki cieplnej. Rafinowana wersja zniesie wyższą temperaturę, a dzięki obecności zdrowych tłuszczów nienasyconych potrawy są lżejsze i zdrowsze niż te smażone na tłuszczach zwierzęcych.

Pieczenie z oliwą — proste i zdrowe

Dodanie kilku łyżek oliwy do ciasta na chleb, focaccię, pizzę czy nawet do domowych ciast sprawi, że będą bardziej wilgotne i aromatyczne. Oliwę możesz zastępować w miejscach, gdzie w przepisie przewidziano inne oleje roślinne.

Pieczone warzywa z oliwą

Pokrojone w kawałki warzywa (np. ziemniaki, marchewki, cukinia, bakłażan) wymieszaj z oliwą i ziołami. Rozłóż na blaszce, piecz w 180°C ok. 40 minut. Pyszny i prosty sposób na zdrową przekąskę!

Zastosowanie oliwy w marynatach i sosach

Oliwa z oliwek doskonale sprawdza się jako baza do marynat mięs, ryb czy tofu. W połączeniu z czosnkiem, ziołami, cytryną oraz przyprawami nie tylko polepsza smak, ale także sprawia, że produkty stają się bardziej soczyste.

Zastosowania oliwy w kuchni wegańskiej i wegetariańskiej

W dietach bez produktów odzwierzęcych, oliwa doskonale zastępuje masło oraz smalec. Jest niezbędnym dodatkiem do hummusu, past z fasoli, dipów czy sałatek na bazie kasz i warzyw. Dzięki niej posiłki zyskują głębię smakową i wartości odżywcze.

Właściwości zdrowotne oliwy z oliwek

Regularne używanie oliwy z oliwek w codziennym gotowaniu wspomaga zdrowie układu sercowo-naczyniowego, obniża poziom złego cholesterolu i dostarcza wartościowych przeciwutleniaczy takich jak witamina E czy polifenole. Badania wskazują, że diety bogate w oliwę z oliwek pomagają zmniejszać ryzyko chorób cywilizacyjnych, poprawiając jednocześnie ogólne samopoczucie i poziom energii.

Jak przechowywać oliwę by nie straciła smaku?

Oliwę przechowuj w ciemnym, chłodnym miejscu, najlepiej w szklanych, ciemnych butelkach. Unikaj ekspozycji na światło i wysoką temperaturę, bo może szybko zjełczeć i utracić swoje cenne właściwości. Po otwarciu zaleca się spożyć ją w ciągu kilku miesięcy.

Najciekawsze inspiracje kulinarne z oliwą z oliwek

Domowa bruschetta

Pokrojone w kostkę pomidory wymieszaj z posiekaną bazylią, czosnkiem i oliwą z oliwek. Nałóż na podpieczone kromki chleba i ciesz się pyszną przystawką.

Oliwa jako składnik pesto

Wystarczy zmiksować świeżą bazylię, orzechy, parmezan, czosnek oraz dobrego gatunku oliwę na gładko. Tak powstałe pesto podkreśli smak pasty, kanapek i zapiekanek.

Cytrynowe ciasto z oliwą

Zamiast masła lub oleju roślinnego do wilgotnego, lekkiego ciasta cytrynowego użyj oliwy extra virgin — zaskoczysz domowników niepowtarzalnym aromatem!

Podsumowanie

Oliwa z oliwek to prawdziwy skarb w codziennej kuchni — nie tylko podnosi walory smakowe potraw, ale również wpływa korzystnie na zdrowie. Warto eksperymentować z różnymi rodzajami oliwy oraz metodami jej użycia tak, by maksymalnie wykorzystać jej potencjał w codziennym gotowaniu. Przechowywana prawidłowo, stanie się nieodzownym składnikiem Twojej kuchni na wiele sezonów.